Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Developmental Psychology είναι η πρώτη που διερεύνησε την ηλικία που τα παιδιά εξωσωματικής ενημερώθηκαν για τον τρόπο σύλληψής τους. Τα ευρήματα της μελέτης έδειξαν ότι η ενημέρωση των παιδιών για τη βιολογική τους προέλευση νωρίς – πριν ξεκινήσουν το σχολείο – μπορεί να είναι επωφελής για τις οικογενειακές σχέσεις και την υγιή προσαρμογή, ανέφεραν οι επικεφαλής της μελέτης.
Πόσες οικογένειες συμμετείχαν την έρευνα
Οι ερευνητές παρακολούθησαν 65 οικογένειες στο Ηνωμένο Βασίλειο με παιδιά που γεννήθηκαν με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή – 22 με παρένθετη μητέρα, 17 με δωρεά ωαρίων και 26 με δωρεά σπέρματος – και τις συνέκριναν με 52 οικογένειες με παιδιά που γεννήθηκαν με μη υποβοηθούμενη σύλληψη κατά την ίδια περίοδο. Όλες οι οικογένειες είχαν δύο ετεροφυλόφιλους γονείς.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ των παιδιών που προέκυψαν από δωρεά ωαρίων, δωρεά σπέρματος και παρένθετη μητέρα και των παιδιών που γεννήθηκαν με μη υποβοηθούμενη σύλληψη σε θέματα που αφορούν το μητρικό άγχος ή την κατάθλιψη, την ποιότητα των γονικών και οικογενειακών σχέσεων, την ποιότητα γονικής φροντίδας, την αποδοχή των ενήλικων παιδιών από τις μητέρες και την ποιότητα της οικογενειακής επικοινωνίας.
Παίζει ή δεν παίζει ρόλο η απουσία βιολογικής σύνδεσης;
Η απουσία βιολογικής σύνδεσης μεταξύ παιδιών και γονέων σε οικογένειες που έχουν προκύψει με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δεν παρεμβαίνει στην ανάπτυξη θετικών σχέσεων μεταξύ των μελών και στην ψυχολογική προσαρμογή των παιδιών στην ενήλικη ζωή, τονίζει η επικεφαλής ερευνήτρια Susan Golombok, Ομότιμη Καθηγήτρια Οικογενειακής Έρευνας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, η οποία επιπλέον δήλωσε: «Σήμερα, υπάρχουν τόσες πολλές οικογένειες που δημιουργούνται με τη βοήθεια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, πολύ περισσότερες από ότι στο παρελθόν. Πριν από 20 χρόνια, όταν ξεκινήσαμε αυτή τη μελέτη, τα πράγματα ήταν διαφορετικά, καθώς πολλοί πίστευαν ότι η ύπαρξη γενετικής σύνδεσης ήταν πολύ σημαντική, και χωρίς αυτήν οι σχέσεις δεν λειτουργούσαν καλά. Η έρευνα έδειξε ότι η απόκτηση παιδιών με διαφορετικούς τρόπους, όπως με τη χρήση γενετικού υλικού από δότη ή μέσω παρένθετης μητέρας, δεν παρεμβαίνει ουσιαστικά στον τρόπο λειτουργίας των οικογενειών. Το να θέλεις πραγματικά οικογένεια φαίνεται να υπερισχύει των πάντων – και αυτό είναι που έχει περισσότερη σημασία».
Οι συγγραφείς εξήγησαν περαιτέρω: «Φαίνεται ότι η απουσία βιολογικής συγγένειας δεν είναι από μόνη της επιζήμια στην ανάπτυξη θετικών οικογενειακών σχέσεων για τα παιδιά που μεγαλώνουν με μη βιολογικούς γονείς από την αρχή της ζωής τους. Αντ ‘αυτού, σε τέτοιες οικογένειες, φαίνεται ότι η απουσία βιολογικού δεσμού έχει λιγότερη σημασία για τα παιδιά κι ότι αυτό που μετράει είναι η ποιότητα των οικογενειακών σχέσεων.
Η αποκάλυψη από νωρίς ωφελεί τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς
Η εν λόγω έρευνα μελέτησε παιδιά που είχαν ενημερωθεί για τη φύση της σύλληψής τους από την ηλικία των 7 ετών σε 37 οικογένειες, και σε 11 οικογένειες όταν ήταν μεγαλύτερα. Μελέτησαν επίσης παιδιά σε 17 ομάδες γονέων που δεν είχαν αποκαλύψει αυτές τις πληροφορίες στα παιδιά τους μέχρι την ηλικία των 20 ετών.
Η μελέτη έδειξε ότι οι μητέρες που είχαν ενημερώσει τα παιδιά τους για τη βιολογική τους προέλευση στα προσχολικά χρόνια είχαν πιο θετικές σχέσεις μαζί τους, με χαμηλότερα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης στα μέλη της οικογένειας. Εκείνοι που είχαν αποκαλύψει τη μέθοδο σύλληψης του παιδιού τους μέχρι την ηλικία των 7 ετών είχαν ελαφρώς πιο θετικές βαθμολογίες στις μετρήσεις της ποιότητας των οικογενειακών σχέσεων. Για παράδειγμα, μόνο το 7% των μητέρων που είχαν αποκαλύψει τον τρόπο σύλληψης μέχρι την ηλικία των 7 ετών του παιδιού τους ανέφεραν προβλήματα στις οικογενειακές σχέσεις, σε σύγκριση με το 22% εκείνων που τον αποκάλυψαν μετά την ηλικία των 7 ετών.
«Φαίνεται να υπάρχει θετική επίδραση στο να μιλούν οι γονείς στα παιδιά τους για το θέμα αυτό πριν ξεκινήσουν το σχολείο, δήλωσε η Καθηγήτρια Golombok, τονίζοντας το εξής: «Το να λέμε στα παιδιά για τον τρόπο που γεννήθηκαν όταν είναι μικρά, μπορεί να είναι επωφελές τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς».
Τι προτείνει η HFEA
Η HFEA (Human Fertilisation & Embryology Authority), αξιολογώντας τα ευρήματα της μελέτης, προειδοποιεί τους γονείς ότι: «Η ανακάλυψη ξαφνικά αργότερα στη ζωή μπορεί να είναι συναισθηματικά επιζήμια για τους ανθρώπους που έχουν συλληφθεί με τη βοήθεια δότη ή δότριας και τις οικογένειές τους».
Παρόλο που οι επικεφαλής της HFEA συνεχίζουν
να υποστηρίζουν ότι οι γονείς είναι αυτοί που θα αποφασίσουν πότε ή αν θα ενημερώσουν το παιδί τους για τον τρόπο που έχει συλληφθεί, τονίζουν ότι τα κέντρα εξωσωματικής θα πρέπει να ενθαρρύνουν την αποκάλυψη αυτών των ευαίσθητων πληροφοριών πριν την ηλικία των επτά ετών.
Κληθείς να σχολιάσει από το Medscape News UK, η Clare Ettinghausen, Διευθύντρια Στρατηγικής και Εταιρικών Υποθέσεων στην HFEA, δήλωσε: «Οι γονείς θα επιλέξουν αν θα ενημερώσουν τα παιδιά τους για τη σύλληψη με τη βοήθεια δότη ή δότριας. Η συμβουλή των ειδικών, όμως, είναι να το κάνουν όσο πιο νωρίς γίνεται».
Ποιοι αποτελούν εξαίρεση
Εντύπωση προκάλεσε στους επικεφαλής της έρευνας ότι στον συνολικό αριθμό των συμμετεχόντων, μόνο το 42% των γονέων που η σύλληψη του παιδιού τους είχε γίνει με δότη σπέρματος είχαν αποκαλύψει τη μέθοδο σύλληψης στο παιδί μέχρι την ηλικία των 20 ετών, σε σύγκριση με το 88% των γονέων που η σύλληψη του παιδιού τους έγινε μέσω δωρεάς ωαρίων.
Η ίδια έρευνα, που χρηματοδοτήθηκε από το Wellcome Trust Collaborative Award, έδειξε πάντως ότι σε αυτές τις περιπτώσεις οι νεαροί ενήλικες που γεννήθηκαν με τη βοήθεια δωρεά σπέρματος ανέφεραν φτωχότερη οικογενειακή επικοινωνία από εκείνους που γεννήθηκαν με τη βοήθεια δωρεάς ωαρίων.
Τα αίτια αποδόθηκαν από τους συγγραφείς της μελέτης στην απουσία ποιοτικού συνδέσμου μεταξύ μητέρων και παιδιών, λόγω της απουσίας γενετικού συνδέσμου μεταξύ του πατέρα και του παιδιού. Υποψιάζονται ότι γι’ αυτό ευθύνεται η μεγαλύτερη απροθυμία του πατέρα να αποκαλύψει στο παιδί του ότι δεν είναι ο βιολογικός του γονέας και η διστακτικότητα να μιλήσει γι ‘αυτό το θέμα μετά την αποκάλυψη.
