Σχέση διατροφής και γονιμότητας
Διατροφή και γονιμότητα
Ο ρόλος της διατροφής στη γονιμότητα
Μια από τις λιγότερες γνωστές παραμέτρους που σχετίζονται με τη γονιμότητα είναι η διατροφή, η σημασία της οποίας αναδεικνύεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια.
Γι αυτό και τα ζευγάρια που θέλουν να συλλάβουν, καλό είναι να υιοθετήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες για τουλάχιστον 3 μήνες πριν ξεκινήσουν τις προσπάθειες.
Η σωστή διατροφή βελτιώνει την υγεία, αυξάνει τις πιθανότητες σύλληψης και βάζει τις βάσεις για μια εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές.
Παρακάτω θα βρείτε συμβουλές για να τρώτε πιο υγιεινά!
Αυξήστε τη λήψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που βρίσκονται στους ξηρούς καρπούς, στους σπόρους και στα λιπαρά ψάρια. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να ρυθμίσουν την ωορρηξία και να βελτιώσουν την ποιότητα των ωαρίων. Επίσης βοηθούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου, συμβάλλουν στην ελάττωση της πιθανότητας για πρόωρο τοκετό και προεκλαμψία και στη μείωση της κατάθλιψης που μπορεί να συμβεί στη λοχεία. Όμως, αποφεύγετε ψάρια που ζουν στους ωκεανούς, όπως λευκός τόνος και ξιφίας, γιατί μπορεί να περιέχουν υδράργυρο.
Καταναλώνετε προϊόντα βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας (ζώα ελεύθερης βοσκής) που χαρακτηρίζονται -όσο είναι δυνατόν- από την απουσία φυτοφαρμάκων, ορμονών, αντιβιοτικών, συντηρητικών, εντομοκτόνων, χρωμάτων και βελτιωτικών της γεύσης. Πολλές από αυτές τις ουσίες βλάπτουν το συκώτι και απορυθμίζουν τη σωστή λειτουργία των ορμονών στο επίπεδο των ορμονικών υποδοχέων.
Δώστε σημασία σε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, όπως γιαούρτι, τυρί και γάλα.
Προτιμάτε μη επεξεργασμένους υδατάνθρακες (όπως μαύρο ρύζι, δημητριακά ολικής αλέσεως και μαύρη ζάχαρη) που έχουν μικρότερο γλυκαιμικό φορτίο σε σχέση με τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες (όπως ρύζι, πατάτες, μακαρόνια), με τους οποίους αυξάνεται υπερβολικά η έκκριση ινσουλίνης, με αποτέλεσμα ανισορροπία των ορμονών και μειωμένη γονιμότητα.
Φροντίστε να έχετε επαρκή ενυδάτωση και προσπαθήστε να πίνετε 2 λίτρα νερό την ημέρα.
Αποφεύγετε τα λιπαρά, τα τηγανητά, το πολύ κρέας, τα αναψυκτικά, τη ζάχαρη, τα γλυκά και τον καφέ.
Μέρος της σωστής και ισορροπημένης διατροφής είναι και η πρόσληψη κάποιων απαραίτητων βιταμινών και άλλων θρεπτικών στοιχείων, όπως τα παρακάτω:
- Φολικό οξύ: Ελαττώνει σημαντικά την εμφάνιση βλαβών του νωτιαίου σωλήνα (π.χ. δισχιδής ράχη) στα έμβρυα και κρατάει τα επίπεδα ομοκυστεΐνης σε φυσιολογικά επιπεδα. Η έλλειψη φολικού οξέος αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού, υπολειπόμενης ανάπτυξης του εμβρύου, αποκόλλησης του πλακούντα και προεκλαμψίας.
Τροφές πλούσιες σε φολικό οξύ: μαύρα φασόλια, σπαράγγι, σπανάκι, φακές, εσπεριδοειδή, συκώτι
- Σίδηρος: Βοηθάει και στη σύλληψη και στην ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης (η έγκυος έχει ανάγκη από διπλασιασμό της ημερήσιας πρόσληψης σιδήρου). Ανεπάρκεια σιδήρου σχετίζεται με ανωμαλίες ωορρηξίας.
Τροφές πλούσιες σε σίδηρο: φακές, σπανάκι, άπαχο κρέας, κοτόπουλο, αβγό, ψάρι
- Βιταμίνη Α: Σημαντικό αντιοξειδωτικό.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α: σπανάκι, καρότα, γλυκοπατάτα, πιπεριές
- Βιταμίνη Β6: Βοηθάει στην ορμονική ρύθμιση του οργανισμού καθώς και στην ορμονική υποστήριξη της κύησης.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β6: μπανάνα, σολομός, σπανάκι, σκόρδο, λαχανικά, μπρόκολο, κουνουπίδι
- Βιταμίνη Β12: Αυξάνει την υποδεκτικότητα του ενδομητρίου σε περίπτωση σύλληψης και ελαττώνει την πιθανότητα αποβολής. Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 προκαλεί διαταραχές στην ωορρηξία.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β12: ψάρι, αρνί, τυρί, αυγό, μύδια
- Βιταμίνη D: Η έλλειψή της είναι πολύ συχνή και ενοχοποιείται για διαταραχές στην ορμονική ισορροπία, στο αμυντικό σύστημα του σώματος και στη μνήμη. Πολλές γυναίκες έχουν ανωμαλίες στον κύκλο και στην ωορρηξία τους λόγω χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D: ψάρια, αυγά.
Βοηθάει η έκθεση στον ήλιο για 15 -20 λεπτά την ημέρα, αλλά πολλά άτομα -λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής- παίρνουν απλά ένα συμπλήρωμα διατροφής
- Βιταμίνη Ε και Βιταμίνη C: Σημαντικά αντιοξειδωτικά που προστατεύουν από τη φθορά του DNA που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Ε: αμύγδαλα, ηλιέλαιο
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C: φρούτα, λαχανικά, φράουλες, ντομάτες, μπρόκολο
- Ψευδάργυρος: Απαραίτητος για τη σωστή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες. Ειδικά για τους άντρες, τα μειωμένα επίπεδα ψευδαργύρου σχετίζονται με αδύναμο σπέρμα.
Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο: αρνί, γαρίδα, γαλοπούλα, γιαούρτι, συκώτι
- Σελήνιο: Αντιοξειδωτικό που προστατεύει το σπέρμα και το ωάριο από τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν βλάβη του DNA των χρωμοσωμάτων.
Τροφές πλούσιες σε σελήνιο: σολομός, συκώτι, βακαλάος, σαρδέλες=
- L-αργινίνη και L-καρνιτίνη: Αμινοξέα απαραίτητα για την παραγωγή και ποιότητα του σπέρματος
Μπορείτε να διαβάσετε μια μελέτη (αγγλικό κείμενο) που υποστηρίζει ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχίας στην εξωσωματική.
Αθανάσιος Σιώζος MD, MRCOG
Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος
Μέλος Βρετανικού Κολεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων
Εξειδίκευση στην Υπογονιμότητα και στην Αναπαραγωγική Ενδοκρινολογία