fbpx
Επιλογή Σελίδας

Για άνδρες

Αυξάνω τη γονιμότητά μου

Αύξηση γονιμότητας για άνδρες

Η γονιμότητα του ζευγαριού δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τη γυναίκα.

Όλο και περισσότερες μελέτες αναδεικνύουν τη σημασία του ανδρικού παράγοντα στη γονιμότητα του ζευγαριού.

Και είναι πολλοί εκείνοι οι άνδρες που θέλουν να μάθουν τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι για να βελτιώσουν τη γονιμότητά τους.

1. Κρατάω το βάρος μου εντός των σωστών ορίων

Το αυξημένο σωματικό βάρος και η παχυσαρκία επηρεάζουν αρνητικά το σπέρμα. Όταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ξεπεράσει το 25 ή το 30, υπάρχουν σημαντικές αλλοιώσεις τόσο στην μορφολογία των σπερματοζωαρίων όσο και στο γενετικό υλικό (DNA) που μεταφέρουν. Η παχυσαρκία επίσης διαταράσσει την παραγωγή και έκκριση των ορμονών που έχουν σχέση με την αναπαραγωγή.

Σε ορισμένες μελέτες έχει επίσης φανεί μειωμένη γονιμότητα όχι μόνο σε παχύσαρκους, αλλά και σε πολύ αδύνατους άντρες με πολύ χαμηλό ΔΜΣ.

2. Σταματάω το κάπνισμα (και άλλες βλαβερές ουσίες)

Το κάπνισμα προκαλεί οξειδωτικό stress και βλάπτει την γονιμοποιητική ικανότητα του σπέρματος, αλλά δυστυχώς, αυτό δεν φαίνεται πάντα στο απλό σπερμοδιάγραμμα. Δηλαδή ακόμα και αν το σπερμοδιάγραμμα φαίνεται φυσιολογικό, το κάπνισμα μπορεί στην πραγματικότητα να προκαλέσει ζημιά στο γενετικό υλικό (DNA) των σπερματοζωαρίων κι αυτό μπορεί να φανεί μόνο σε εξειδικευμένες εξετάσεις (π.χ. εξετάσεις που ελέγχουν τον κατακερματισμό του DNA του σπέρματος – sperm DNA fragmentation).

Οι επιπτώσεις του καπνίσματος είναι ακόμα πιο σημαντικές στους άντρες που δεν έχουν φυσιολογικό σπερμοδιάγραμμα, αφού το κάπνισμα μειώνει τον αριθμό και την κινητικότητα και επιδεινώνει τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Παρόμοια επίδραση στο σπέρμα έχει και το παθητικό κάπνισμα.

Επιπλέον, η μαριχουάνα, η κάνναβη, η ηρωίνη και η κοκαΐνη επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα, αφού μειώνουν την κινητικότητα και διαταράσσουν τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων.

Το αλκοόλ έχει επίσης συνδεθεί με βλάβες στα σπερματοζωάρια, με αποτέλεσμα μειωμένη ποιότητα σπέρματος.

Αλλά υπάρχει ελπίδα! Μελέτες δείχνουν ότι η διακοπή του καπνίσματος και της χρήσης ουσιών μπορεί να αναστρέψει αυτήν την κατάσταση και να βελτιώσει το σπέρμα.

3. Περιορίζω τον καφέ και το αλκοόλ

Μελέτες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη, όπως και το αλκοόλ, σε μεγάλες δόσεις και για μεγάλα χρονικά διαστήματα, έχουν αρνητική επίδραση τόσο στην παραγωγή όσο και στην ποιότητα του σπέρματος.

4. Ελαττώνω την χρήση του κινητού τηλεφώνου

Υπάρχουν πολλές μελέτες τα τελευταία χρόνια που συνδέουν την υπερβολική έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (που εκπέμπεται από τα κινητά τηλέφωνα) με τη γονιμοποιητική ικανότητα των αντρών.

Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες μελέτες προκειμένου να μάθουμε πόση είναι η ΔΙΑΡΚΕΙΑ της έκθεσης στην ακτινοβολία του κινητού που επηρεάζει το σπέρμα.

5. Φροντίζω τη διατροφή μου

Τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την αναπαραγωγική υγεία του άντρα.

Αντιοξειδωτική δράση έχουν οι τροφές που είναι πλούσιες σε:

Βιταμίνη C (εσπεριδοειδή, μπρόκολα, πιπεριές, φράουλες, ακτινίδια)

Βιταμίνη Ε (φυτικά έλαια, ξηροί καρποί, σπόροι, όσπρια)

Ωμέγα-3 λιπαρά (σολομός, σαρδέλα, ρέγγα, σκουμπρί, καρύδια, πράσινα λαχανικά)

Ψευδάργυρος (συκώτι, κρέας, στρείδια, μανιτάρια, μπανάνες, όσπρια, ξηροί καρποί, εμπλουτισμένα δημητριακά)

Σελήνιο (λαχανικά, μαγιά μπύρας, φύτρο σταριού)

Φολικό οξύ (φακές, πράσινα λαχανικά, εσπεριδοειδή, σπαράγγια, φασόλια, μπρόκολο, αβοκάντο)

Τέλος, τα φασόλια και οι αγκινάρες έχουν επίσης υψηλές συγκεντρώσεις αντιοξειδωτικών.

6. Σταματάω τα αναβολικά

Τα αναβολικά (και ιδιαίτερα η λήψη τεστοστερόνης) διακόπτουν την παραγωγή σπέρματος και μειώνουν την φυσική έκκριση τεστοστερόνης από το σώμα.

Η μακροχρόνια χρήση των αναβολικών προκαλεί ατροφία των όρχεων, γυναικομαστία και επιδείνωση της ποιότητας του σπέρματος (που μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη).

7. Προσέχω τη θερμοκρασία των όρχεων

Ενώ οι ωοθήκες στις γυναίκες βρίσκονται προστατευμένες στο εσωτερικό του σώματός τους, οι όρχεις στους άντρες βρίσκονται έξω από το σώμα. Κι αυτό επειδή η θερμοκρασία πρέπει να είναι χαμηλότερη από αυτήν του υπόλοιπου σώματος στους όρχεις, ώστε να λειτουργούν αυτοί σωστά.

Οτιδήποτε αυξάνει τη θερμοκρασία στους όρχεις μπορεί να βλάψει την αντρική γονιμότητα.

Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τη θερμοκρασία των όρχεων και να προκαλέσουν διαταραχές στο σπέρμα είναι οι εξής:

  • Παχυσαρκία
  • Παρατεταμένη καθιστική εργασία (π.χ. ταξιτζήδες, φορτηγατζήδες)
  • Εργασία σε πολύ θερμό περιβάλλον (π.χ. φούρνοι, κεραμοποιεία)
  • Υπερβολικά στενά εσώρουχα (που φέρνουν τους όρχεις σε στενή επαφή με το θερμότερο σώμα)
  • Χρήση σάουνας ή θερμών λουτρών
  • Πολύ στενά παντελόνια
  • Πολύωρη χρήση των λάπτοπ στην αγκαλιά

8. Εξετάζομαι για λοιμώξεις

Υπογονιμότητα μπορούν να προκαλέσουν τόσο τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα όσο και η ύπαρξη πιο αθώων μικροοργανισμών, όπως το ουρεόπλασμα.

Η ύπαρξη αυτών των μικροβίων ή ακόμα και οι φλεγμονές των γεννητικών οργάνων (π.χ. προστατίτιδα, επιδιδυμίτιδα) μπορούν να προκαλέσουν μείωση στην ποιότητα του σπέρματος ή ακόμα και απόφραξη των σπερματικών πόρων (με αποτέλεσμα αποφρακτική αζωοσπερμία).

Πολλές φορές, οι λοιμώξεις αυτές δίνουν ελάχιστα συμπτώματα. Γι’ αυτό πρέπει κάθε ασυνήθιστη ενόχληση στη γενετική περιοχή να διερευνάται από ειδικό.

9. Αποφεύγω τους τραυματισμούς των γεννητικών οργάνων

Όλοι ξέρουμε τη σημασία της άσκησης στη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης.

Ωστόσο οι όρχεις μπορεί να τραυματιστούν κατά τη διάρκεια κάποιων ‘επικίνδυνων’ αθλημάτων (όπως οι πολεμικές τέχνες, η ποδηλασία και η ιππασία) εφόσον δεν υπάρχει κάποια ειδική προστασία. Προφανώς, αυτό μπορεί να έχει μακροχρόνιες συνέπειες στη γονιμοποιητική ικανότητα των αντρών.

Η χρήση σπασουάρ (ένα ειδικού τύπου εσώρουχο) προστατεύει τους όρχεις κατά την άσκηση.

10. Αντιμετωπίζω την κιρσοκήλη

Η κιρσοκήλη είναι ένα πολύ συχνό και ύπουλο αίτιο υπογονιμότητας, καθώς συνήθως δε δίνει συμπτώματα. Πρόκειται για διάταση και ανεπάρκεια των φλεβών των όρχεων (παρόμοιο με τους γνωστούς κιρσούς), με αποτέλεσμα διαταραχή της λειτουργίας τους.

Η κιρσοκήλη επιδρά με σχετικά αργό ρυθμό στην ποιότητα του σπέρματος, γι αυτό και πολλοί άντρες με κιρσοκήλη δεν θα έχουν πρόβλημα εάν προσπαθήσουν να κάνουν παιδί σε νεαρή ηλικία.

Η αντιμετώπιση της κιρσοκήλης είναι μόνο χειρουργική. Τα αποτελέσματα της επέμβασης στο σπέρμα εξαρτώνται από το πόσο έχει ήδη επηρεαστεί το σπέρμα πριν από την επέμβαση.

11. Λαμβάνω υπόψη την ηλικία μου

Αν και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η επίδραση της ηλικίας στη γονιμότητα αφορά μόνο τις γυναίκες, αυτό δεν είναι απόλυτα ακριβές.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η ποιότητα και η ποσότητα του σπέρματος τείνουν να μειώνονται με την ηλικία (ξεκινώντας από την ηλικία των 40 ετών).

Αυτό δεν σημαίνει ότι ένας άντρας στη δεκαετία των 50 ή των 60 δεν είναι γόνιμος, αλλά οι άνδρες αυτής της ηλικίας είναι πολύ συχνά λιγότερο γόνιμοι από τον ίδιο τους τον εαυτό μερικά χρόνια πριν.

12. Προφυλάσσομαι από επιβλαβείς περιβαλλοντικούς παράγοντες

Περιβαλλοντικοί παράγοντες (π.χ. ρύπανση των πόλεων) μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα, όπως χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων.

Μελέτες έχουν αποδείξει χειροτέρευση της ποιότητας του σπέρματος στα τελευταία 50 χρόνια. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο μέσος σημερινός άντρας έχει τα μισά σπερματοζωάρια σε σχέση με τον παππού του!

Πού αποδίδεται αυτό;

Διάφοροι ρυπαντικοί παράγοντες έχουν μια οιστρογονική επίδραση στην παραγωγή σπέρματος και ως εκ τούτου στην γονιμότητα. Μερικές από τις ουσίες που έχουν αποδειχθεί ότι μπορούν να λειτουργήσουν ανασταλτικά στην γονιμότητα είναι τα παρασιτοκτόνα, τα οποία δυστυχώς χρησιμοποιούνται πολύ στις καλλιέργειες. Επομένως, ο σχολαστικός καθαρισμός φρούτων και λαχανικών πριν τη βρώση είναι απαραίτητος. Ένας άλλος σημαντικός αρνητικός παράγοντας στη σπερματογένεση είναι τα λιπάσματα και η χρήση ορμονών στην τροφική αλυσίδα.

Άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί σε μελέτες για αρνητική επίδραση στην γονιμότητα καταγράφονται παρακάτω:

  • Τεχνητά αρωματικά χώρου
  • Αλουμινόχαρτο
  • Συντηρητικά τροφών
  • Ναφθαλίνη
  • Ασετόν και νέφτι
  • Υγρό φωτοτυπικού μηχανήματος
  • Κονσέρβες
  • Μόλυβδος και άλλες τοξικές ουσίες

13. Προσέχω τι φάρμακα παίρνω

Κάποια φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την ποσότητα και ποιότητα του σπέρματος:

  • Ανταγωνιστές ασβεστίου
  • Νιτροφουραντοΐνη
  • Σουλφασαλαζίνη
  • Αντικαρκινικά και αντιμυκητιασικά φάρμακα

 

Αθανάσιος Σιώζος MD, MRCOG

Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος

Μέλος Βρετανικού Κολεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων

Εξειδίκευση στην Υπογονιμότητα και στην Αναπαραγωγική Ενδοκρινολογία

www.siozos.com