Κωνσταντίνος Ρόκκας – Ουρολόγος Ανδρολόγος.
Ολοένα και περισσότεροι άνδρες προσβάλλονται από τον νέο κορωνοϊό, με αποτέλεσμα να δημιουργείται το ερώτημα αν η νόσηση αυτή μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο σπέρμα και να επηρεάσει τη γονιμότητά τους. Μάλιστα το ζήτημα θα γίνει ακόμα πιο σημαντικό με τη νέα μετάλλαξη Όμικρον, οπότε και περιμένουμε εκθετική αύξηση του αριθμού των ασθενών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περίπου το 56% των κρουσμάτων του κορωνοϊού είναι άνδρες, με το 33,2% να βρίσκεται στην ηλικιακή ομάδα των 18-40 ετών.
Όσον αφορά την παθοφυσιολογία, ο κορωνοϊός χρησιμοποιεί το μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτενσίνης 2 που βρίσκεται στη μεμβράνη των επιθηλιακών κυττάρων για να εισέλθει σε αυτά.
Οι όρχεις, τόσο στα επίπεδα των κυττάρων που παράγουν τεστοστερόνη (Leydig), όσο και των κυττάρων της σπερματογένεσης (Sertoli), έχουν υψηλά επίπεδα αυτού του ενζύμου, οπότε και θεωρητικά είναι πιθανόν η νόσηση να επηρεάσει τη γονιμότητα του άνδρα.
Οι μελέτες που έχουμε δεν είναι τόσο πολλές και με τόσο μεγάλο αριθμό ασθενών για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.
Αρχικές μελέτες από την Κίνα έδειξαν ότι με τη νόσηση από κορωνοϊό επηρεάζονται περισσότερο τα κύτταρα του Sertoli και λιγότερο του Leydig, δηλαδή περισσότερο η σπερματογένεση και λιγότερο η παραγωγή τεστοστερόνης. Αυτό, όμως, μπορεί να είναι και αποτέλεσμα της γενικευμένης φλεγμονής που προκαλεί η λοίμωξη και να μην οφείλεται σε απευθείας βλάβη των κυττάρων.
Επίσης, ο υψηλός πυρετός που εμφανίζουν οι ασθενείς με COVID-19 μπορεί να επηρεάζει παροδικά τη γονιμότητα και για έναν σπερματογεννητικό κύκλο μόνο.
Νεότερες μελέτες δείχνουν ότι η ποιότητα του σπέρματος μπορεί επίσης να επηρεαστεί παροδικά από την COVID-19. Το σπέρμα δε βρέθηκε να περιέχει και να μεταδίδει κατά συνέπεια τον κορωνοϊό, αλλά τα ζευγάρια που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν μπορεί να έχουν παροδικά προβλήματα σύλληψης λόγω του μικρότερου αριθμού των σπερματοζωαρίων και της μειωμένης κινητικότητάς τους.
Σε μελέτη από το Βέλγιο μελετήθηκε το σπέρμα 120 ανδρών με μέση ηλικία 35 ετών μετά από 52 κατά μέσο όρο ημέρες έπειτα από την αποδρομή των συμπτωμάτων από τη λοίμωξη.
Βρέθηκε ότι στους άνδρες που έδωσαν σπέρμα 1 μήνα μετά την ανάρρωσή τους, το 60% είχε μειωμένη κινητικότητα και το 37% μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων. Οι άνδρες που έδωσαν σπέρμα 1-2 μήνες μετά είχαν 37% μειωμένη κινητικότητα και 29% μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων. Ενώ οι άνδρες που εξετάστηκαν τουλάχιστον δυο μήνες μετά, είχαν 28% μειωμένη κινητικότητα και 6% μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων.
Βλέπουμε λοιπόν ότι υπάρχει αρνητική επίδραση στη γονιμότητα μετά τη νόσηση, η οποία όμως φαίνεται να είναι παροδική και να μειώνεται με τον χρόνο.
Φαίνεται επίσης ότι η σοβαρότητα της λοίμωξης από κορωνοϊό δε σχετίζεται με τον βαθμό της αρνητικής επίπτωσης στα χαρακτηριστικά του ανδρικού σπέρματος.
Μπορούμε επομένως να καταλήξουμε στα ακόλουθα συμπεράσματα:
– ο ιός δεν ανευρίσκεται στο σπέρμα
– μπορεί να επηρεαστεί η κινητικότητα και ο αριθμός των σπερματοζωαρίων μετά από νόσηση
– στους περισσότερους άνδρες η ποιότητα του σπέρματος αποκαθίσταται μετά από 3 μήνες από την ανάρρωση από τη λοίμωξη
– χρειάζονται και άλλες μελέτες προκειμένου να διαπιστώσουμε αν σε κάποιους άνδρες δημιουργούνται μονιμότερες βλάβες στην αναπαραγωγική τους ικανότητα και ποια χαρακτηριστικά έχουν αυτές
– τα ζευγάρια που θέλουν να τεκνοποιήσουν θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ίσως έχουν λιγότερες πιθανότητες σύλληψης στο πρώτο τρίμηνο μετά την ανάρρωση
Κωνσταντίνος Ρόκκας – Ουρολόγος Ανδρολόγος.
