Επεξήγηση όρων
Γλωσσάρι Γονιμότητας
Γλωσσάρι Γονιμότητας
Το ταξίδι στον κόσμο της γονιμότητας μοιάζει κάποιες φορές με το ταξίδι σε μια ξένη χώρα, όπου μιλιέται μια άλλη γλώσσα.
Μια γλώσσα που συχνά έχει πολλούς ιατρικούς όρους οι οποίοι μπορεί να ακούγονται τεχνικοί και πολύπλοκοι.
Αν η γλώσσα αυτή σας φαίνεται δύσκολη ή αν αισθάνεστε ότι δεν καταλαβαίνετε ό,τι σας λένε οι γιατροί ή όσα διαβάζετε, μην ανησυχείτε!
Έχουμε ετοιμάσει για εσάς το γλωσσάρι της γονιμότητας, που περιλαμβάνει όλους τους ιατρικούς όρους που έχουν σχέση με τη γονιμότητα, διατυπωμένους με απλά και κατανοητά λόγια.
Μπορείτε να ψάξετε αλφαβητικά αυτό που θέλετε και η απάντηση θα παρουσιαστεί μπροστά σας!
Αν παρόλα αυτά δεν βρείτε αυτό που ψάχνετε, παρακαλώ στείλτε μας ένα μήνυμα κι εμείς θα φροντίσουμε να ενημερώσουμε το γλωσσάρι.
Υπάρχουν 134 εγγραφές στον κατάλογο
ΑΖΩΟΣΠΕΡΜΙΑ
Σπέρμα το οποίο δεν έχει καθόλου σπερματοζωάρια (είτε επειδή οι όρχεις δεν παράγουν σπερματοζωάρια, είτε επειδή υπάρχει παραγωγή σπερματοζωαρίων, αλλά η οδός που ακολουθεί το σπέρμα για να εξέλθει από τους όρχεις είναι αποφραγμένη)
ΑΝΕΞΗΓΗΤΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ
Υπογονιμότητα η οποία δεν μπορεί να εξηγηθεί (δεν βρίσκεται η αιτία) μετά τον έλεγχο στον οποίο υποβάλλεται το ζευγάρι
ΑΝΤΙΣΠΕΡΜΑΤΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ
Αντισώματα που κολλάνε στα σπερματοζωάρια και μπορεί να τα εμποδίζουν στην κίνησή τους και τη γονιμοποίηση του ωαρίου
ΒΙΟΨΙΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ
Μικροεπέμβαση κατά την οποία λαμβάνεται μικρό δείγμα από το ενδομήτριο (μπορεί να γίνει με ή χωρίς αναισθησία)
ΒΙΟΨΙΑ ΟΡΧΕΩΝ
Χειρουργική επέμβαση κατά την οποία λαμβάνεται μικρό δείγμα ορχικού ιστού. Χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν σπερματοζωάρια στον όρχη, ώστε να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις αζωοσπερμίας.
ΒΛΑΣΤΟΚΥΣΤΗ
Στάδιο της εμβρυϊκής ανάπτυξης το οποίο συμβαίνει 5-6 ημέρες μετά τη γονιμοποίηση. Στο στάδιο αυτό το έμβρυο αποτελείται από δύο είδη κυττάρων (αυτά που θα δημιουργήσουν τον πλακούντα και αυτά που θα δημιουργήσουν το μωρό) και από μια κεντρική κοιλότητα
ΓΑΜΕΤΗΣ
Όρος που χρησιμοποιείται για το ανδρικό σπερματοζωάριο ή το θηλυκό ωάριο. Όταν ενωθούν γίνεται η γονιμοποίηση και δημιουργούν το ζυγωτό.
ΓΟΝΑΔΟΤΡΟΠΙΝΕΣ (ή γοναδοτροφίνες)
Ορμόνες που εκκρίνονται από την υπόφυση (FSH, LH) και διεγείρουν τις ωοθήκες στις γυναίκες και τους όρχεις στους άνδρες. Είναι επίσης και τεχνητά φαρμακευτικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
ΓΟΝΙΔΙΟ
Είναι ένα σύνολο βάσεων του DNA που περιέχει μια συγκεκριμένη γενετική πληροφορία. Κάθε άνθρωπος κληρονομεί δύο αντίγραφα από κάθε γονίδιο, ένα από τον πατέρα του και ένα από τη μητέρα του
ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ
Η είσοδος του σπερματοζωαρίου μέσα στο ωάριο και η έναρξη της συνένωσης του γεννητικού τους υλικού. Το κύτταρο που προκύπτει ονομάζεται ζυγωτό.
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ
Υπογονιμότητα που εμφανίζεται ύστερα από προηγούμενη φυσική σύλληψη (όποιο κι αν ήταν το αποτέλεσμά της)
ΔΙEΓΕΡΣΗ ΩΟΘΗΚΩΝ
Φαρμακευτική αγωγή η οποία ενεργοποιεί την ανάπτυξη ενός ή περισσοτέρων ωοθυλακίων στις ωοθήκες
ΔΙΑΒΑΤΟΤΗΤΑ ΣΑΛΠΙΓΓΩΝ
Η δυνατότητα της σάλπιγγας να επιτρέψει την επικοινωνία ανάμεσα στη μήτρα και την ωοθήκη
ΔΙΑΚΟΛΠΙΚΟ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ
Υπερηχογράφημα που γίνεται από τον κόλπο. Είναι μια από τις βασικότερες εξετάσεις στην Γυναικολογία
ΔΙΑΦΑΝΗΣ ΖΩΝΗ (zona pellucida)
Ζώνη κυττάρων γύρω από το ωάριο, την οποία διαπερνά το σπερματοζωάριο προκειμένου να γίνει γονιμοποίηση
ΔΟΤΗΣ/ΔΟΤΡΙΑ
Το άτομο που προσφέρει τα σπερματοζωάρια ή τα ώαριά του για τη θεραπεία άλλων ατόμων που έχουν πρόβλημα γονιμότητας
ΔΩΡΕΑ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ
Η διαδικασία κατά την οποία σπέρμα από έναν γόνιμο δότη χρησιμοποιείται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
ΔΩΡΕΑ ΩΑΡΙΩΝ
Η διαδικασία κατά την οποία ωάρια από μια γόνιμη γυναίκα δωρίζονται σε μια υπογόνιμη γυναίκα για την επίτευξη εγκυμοσύνης
ΕΚΤΟΠΗ ΚΥΗΣΗ (ή εξωμήτρια κύηση)
Εγκυμοσύνη κατά την οποία το έμβρυο εμφυτεύεται έξω από τη μήτρα (συνήθως στις σάλπιγγες). Μια τέτοια εγκυμοσύνη δεν μπορεί να διατηρηθεί και μπορεί να γίνει ακόμα και επικίνδυνη για τη γυναίκα αν συνεχιστεί
ΕΜΒΡΥΟΜΕΤΑΦΟΡΑ
Η μεταφορά ενός ή περισσότερων εμβρύων μέσα στη μήτρα μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση
ΕΜΜΗΝΟΡΥΣΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Σύνολο αλλαγών που συμβαίνουν κάθε μήνα στη μήτρα και τα υπόλοιπα γυναικεία γεννητικά όργανα και που διαρκεί κατά μέσο όρο 28 ημέρες. Μετριέται από τη μία έμμηνο ρύση έως την επόμενη
ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ
Η διαδικασία κατά την οποία το γονιμοποιημένο ωάριο ‘φυτεύεται’ (δηλαδή προσκολλάται) στο ενδομήτριο
ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟ
Μια ομάδα κυττάρων που καλύπτει το εσωτερικό της κοιλότητας της μήτρας. Το ενδομήτριο παχαίνει για να υποδεχτεί το γονιμοποιημένο ωάριο και αποβάλλεται με την περίοδο όταν δεν υπάρχει εγκυμοσύνη
ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΜΑ
Κύστη στην ωοθήκη λόγω ενδομητρίωσης. Λέγεται και σοκολατοειδής κύστη επειδή το περιεχόμενο της μοιάζει με σοκολάτα
ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ
Χρόνια κατάσταση κατά την οποία κύτταρα από το ενδομήτριο βρίσκονται έξω από την κοιλότητα της μήτρας, πιο συχνά στις ωοθήκες. Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει πόνο και άλλα συμπτώματα, αλλά και προβλήματα γονιμότητας στη γυναίκα
ΕΝΔΟΣΑΛΠΙΓΓΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΓΑΜΕΤΩΝ
Τεχνική κατά την οποία το ωάριο και τα σπερματοζωάρια φέρονται μαζί σε έναν καθετήρα και τοποθετούνται στη σάλπιγγα ώστε να γίνει η γονιμοποίηση. Σπανίως χρησιμοποιείται σήμερα
ΕΝΔΟΣΑΛΠΙΓΓΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΖΥΓΩΤΩΝ
Τεχνική κατά την οποία ένα ή περισσότερα γονιμοποιημένα ωάρια τοποθετείται στη σάλπιγγα της γυναίκας. Σπανίως χρησιμοποιείται σήμερα
ΕΝΔΟΩΑΡΙΑΚΗ ΕΓΧΥΣΗ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΟΥ (ή μικρογονιμοποίηση – ICSI)
Τεχνική που πραγματοποιείται στο εργαστήριο κατά την οποία ένα σπερματοζωάριο εισάγεται σε ένα ωάριο ώστε να επέλθει γονιμοποίηση
ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ
Ο όρος αναφέρεται στη γονιμοποίηση που συμβαίνει έξω από το ανθρώπινο σώμα. Η τεχνική περιλαμβάνει τη διέγερση των ωοθηκών, τη λήψη ωαρίων, τη γονιμοποίηση των ωαρίων, την καλλιέργεια των εμβρύων στο εργαστήριο κι έπειτα τη μεταφορά των εμβρύων στη μήτρα ώστε να εμφυτευθούν
ΕΠΙΔΙΔΥΜΙΔΑ
Όργανο στον άνδρα που είναι προσαρτημένο στους όρχεις και τους ενώνει με τον σπερματικό πόρο. Εκεί αποθηκεύεται το σπέρμα πριν την εκσπερμάτιση
ΕΠΙΛΟΓΗ ΦΥΛΟΥ
Όταν το φύλο ενός εμβρύου καθορίζεται με προεμφυτευτική διάγνωση και εν συνεχεία προτιμάται να μεταφερθεί στη μήτρα, ώστε να αποφευχθούν κληρονομικές παθήσεις που σχετίζονται με το φύλο
ΖΥΓΩΤΟ
Το γονιμοποιημένο ωάριο ή αλλιώς το κύτταρο που προκύπτει μετά τη γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο
ΘΥΛΑΚΙΟΤΡΟΠΟΣ ΟΡΜΟΝΗ (FSH)
Ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση και διεγείρει την παραγωγή ωοθυλακίων από την ωοθήκη
ΙΝΟΜΥΩΜΑ
Καλοήθης όγκος της μήτρας που είναι αρκετά συχνός σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Το μέγεθος, ο αριθμός και η θέση των ινομυωμάτων παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία και καθορίζει αν θα δώσουν συμπτώματα (π.χ. πόνο, αιμορραγία) ή ακόμα και υπογονιμότητα ή όχι
ΚΑΡΥΟΤΥΠΟΣ
Περιγραφή του αριθμού, του σχήματος και του μεγέθους των χρωμοσωμάτων ενός κυττάρου κάτω από το μικροσκόπιο
ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ
Διόγκωση αγγείων κοντά στους όρχεις που οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας τους με πιθανές επιπτώσεις στην παραγωγή σπέρματος
ΚΛΟΜΙΦΑΙΝΗ (κιτρική)
Συνθετική ορμόνη που προκαλεί την ανάπτυξη ενός ή περισσοτέρων ωοθυλακίων και έτσι αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης (χρησιμοποιείται συχνά στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή)
ΚΡΥΟΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Η διαδικασία κατά την οποία καταψύχονται ιστοί ή κύτταρα και μετά αποθηκεύονται σε χαμηλές θερμοκρασίες (μπορούν να διατηρηθούν για δεκαετίες). Χρησιμοποιείται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή για τη συντήρηση σπέρματος, ωαρίων και εμβρύων
ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ
Κύκλος θεραπείας κατά τον οποίο χορηγούνται φάρμακα που διεγείρουν την παραγωγή περισσοτέρων ωαρίων από το συνηθισμένο με σκοπό την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
ΚΥΣΤΙΚΗ ΙΝΩΣΗ
Μια από τις πιο συνηθισμένες γενετικές νόσους της λευκής φυλής. Χαρακτηριστικό της είναι η έκκριση κολλώδους βλέννας, που δεν μπορεί να περάσει ελεύθερα από τους αεραγωγούς ή το έντερο, προκαλώντας επαναλαμβανόμενες μολύνσεις στους πνεύμονες και ανικανότητα απορρόφησης των θρεπτικών ουσιών από το έντερο. Σχετίζεται επίσης με υπογονιμότητα στον άνδρα
ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ
Χειρουργική επέμβαση κατά την οποία μία κάμερα εισέρχεται από μια μικρή τομή του κοιλιακού τοιχώματος μέσα στην κοιλιά, ώστε να ελεγχθεί το εσωτερικό της (διαγνωστική λαπαροσκόπηση) ή και να γίνει κάποια επέμβαση (επεμβατική λαπαροσκόπηση)
ΛΗΨΗ ΩΑΡΙΩΝ
Διαδικασία κατά την οποία λαμβάνονται ωάρια από τις ωοθήκες (με τη βοήθεια κολπικού υπερηχογραφήματος) με σκοπό να χρησιμοποιηθούν για εξωσωματική γονιμοποίηση
ΜΕΙΩΣΗ ΕΜΒΡΥΩΝ
Κάποιες φορές είναι απαραίτητο να μειωθεί ο αριθμός των εμβρύων που μεγαλώνουν μέσα στην μήτρα. Αυτό συμβαίνει συνήθως ώστε να μειωθεί η πιθανότητα επιπλοκών κατά τη διάρκεια μιας πολύδυμης κύησης
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ
Κληρονομική νόσος που σχετίζεται με ανώμαλη παραγωγή αιμοσφαιρίνης και καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η νόσος χωρίς καμιά θεραπευτική φροντίδα εξελίσσεται θανατηφόρα μέσα στην πρώτη δεκαετία της ζωής
ΜΗΤΡΑ
Όργανο του αναπαραγωγικού συστήματος της γυναίκας που βρίσκεται ανάμεσα στην ουροδόχο κύστη και το έντερο και μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το έμβρυο
ΜΙΚΡΟ-ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ ΣΤΟ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑ Υ (Y Micro-deletions)
Από το χρωμόσωμα Υ λείπουν μικρά κομμάτια. Σχετίζεται με παθολογικό σπέρμα και ανδρική υπογονιμότητα
ΜΙΚΡΟΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ (ICSI)
Μια παραλλαγή της κλασικής εξωσωματικής, όπου ένα μοναδικό σπερματοζωάριο εισάγεται στο εσωτερικό του ωαρίου με τη βοήθεια μικροσκοπίου
ΜΟΙΡΑΣΜΑ ΩΑΡΙΩΝ
Ο διακανονισμός κατά τον οποίο μια γυναίκα που υποβάλλεται σε εξωσωματική γονιμοποίηση για δικό της πρόβλημα δωρίζει ένα μέρος των ωαρίων της σε μια άλλη γυναίκα (που είναι ανώνυμη)
ΜΟΝΟΖΥΓΩΤΙΚΑ ΔΙΔΥΜΑ
Τα δίδυμα έμβρυα που προέρχονται από ένα ωάριο (όταν δηλαδή ένα γονιμοποιημένο ωάριο διαιρείται σε δύο κύτταρα που συνεχίζουν από εκεί και πέρα να πολλαπλασιάζονται ανεξάρτητα). Τα μονοζυγωτικά δίδυμα μοιάζουν πολύ μεταξύ τους
ΜΥΟΜΗΤΡΙΟ
Ο μυϊκός χιτώνας της μήτρας που περιβάλλει το ενδομήτριο και περιβάλλεται από τον ορογόνο υμένα
ΟΙΣΤΡΑΔΙΟΛΗ
Το πιο ισχυρό φυσικό οιστρογόνο που παράγεται από τις ωοθήκες και βοηθάει στην ανάπτυξη του ωοθυλακίου και του ενδομητρίου. Η μέτρηση της οιστραδιόλης στο αίμα είναι μια από τις πιο συνηθισμένες εξετάσεις που -μαζί με το υπερηχογράφημα- χρησιμοποιείται για να αξιολογηθεί πως αντιδρούν οι ωοθήκες στη διέγερση
ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ
Κύριες ορμόνες της γυναίκας οι οποίες ενεργοποιούν την ανάπτυξη και ωρίμανση των γυναικείων αναπαραγωγικών οργάνων κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Κατά τη διάρκεια του κύκλου, είναι υπεύθυνες για την πάχυνση του ενδομητρίου ώστε να προετοιμαστεί η εμφύτευση του εμβρύου
ΟΛΙΓΟΜΗΝΟΡΡΟΙΑ (αραιομηνόρροια)
Διαταραχή του κύκλου κατά την οποία η περίοδος έρχεται σε διαστήματα μεγαλύτερα των 35 ημερών. Συνήθως προκαλείται από διαταραχές ορμονών
ΟΡΜΟΝΗ
Αυτό είναι το όνομα κάθε χημικής ουσίας που μεταφέρει ένα σήμα από ένα σημείο του σώματος σε ένα άλλο
ΟΡΧΕΙΣ
Ανδρικοί αδένες οι οποίοι παράγουν σπερματοζωάρια και βρίσκονται στο όσχεο. Είναι επίσης υπεύθυνοι για την παραγωγή τεστοστερόνης
ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗ ΕΚΣΠΕΡΜΑΤΙΣΗ
Εκσπερμάτιση προς την ουροδόχο κύστη αντί προς την ουρήθρα. Το σπέρμα (λόγω ενός προβλήματος) αντί να εξέλθει κατά τον οργασμό από το έξω στόμιο της ουρήθρας, ακολουθεί μια πορεία προς τα πίσω και καταλήγει στην ουροδόχο κύστη για να εξέλθει κατά την διάρκεια της ούρησης αναμεμειγμένο με ούρα
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΕΣΤ
Το τεστ που έχει σώσει ίσως τις περισσότερες ζωές παγκοσμίως. Συνίσταται στη λήψη κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας και στην εξέτασή τους κάτω από το μικροσκόπιο, ώστε να γίνει έγκαιρη διάγνωση καρκινικών ή προκαρκινικών καταστάσεων του τραχήλου της μήτρας
ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ ΜΗΤΕΡΑ
Ένα είδος αναπλήρωσης κατά την οποία μια γυναίκα δέχεται να τοποθετηθεί στη μήτρα της το έμβρυο ενός άλλου ζευγαριού, το μεγαλώνει και δίνει το μωρό στο ζευγάρι μετά τη γέννηση
ΠΛΕΟΝΑΖΟΝΤΑ ΕΜΒΡΥΑ
Η εφαρμογή της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι δυνατό να οδηγήσει στη δημιουργία πολλών εμβρύων. Από αυτά θα μεταφερθούν στη μήτρα 2-4 ανάλογα με την περίπτωση. Όσα έμβρυα περισσέψουν, μπορούν να καταψυχθούν σε τράπεζα εμβρύων για πολλά χρόνια, ώστε να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον
ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΖΩΝΤΟΣ ΝΕΟΓΝΟΥ (live birth rate / LBR)
Ο αριθμός των μωρών που γεννιούνται μέσα από 100 κύκλους θεραπείας
ΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ
Ορμόνη των ωοθηκών που εκκρίνεται μετά την ωορρηξία και το σχηματισμό του ωχρού σωματίου, αλλά και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Προωθεί την ανάπτυξη και ωρίμανση του ενδομητρίου ώστε αυτο να είναι ικανό να υποδεχθεί το έμβρυο
ΠΡΟΕΜΦΥΤΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ (PGS/PGD)
Γενετική εξέταση ενός εμβρύου κατά τη διάρκεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης με την οποία αξιολογείται το γενετικό υλικό του εμβρύου προτού αυτό μεταφερθεί στη μήτρα. Στη συνέχεια, γίνεται επιλογή και εμβρυομεταφορά μόνο των υγιών εμβρύων που προκύπτουν με τη μέθοδο αυτή
ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΗ
Ορμόνη που διεγείρει την παραγωγή γάλακτος στις θηλάζουσες μητέρες. Βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα και στις μη έγκυες γυναίκες, ενώ διαταραχές της συνδέονται με υπογονιμότητα
ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΑΔΕΝΑΣ
Αδένας ο οποίος περιβάλλει την ανδρική ουρήθρα και βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και μπροστά από το ορθό. Παράγει περίπου το 1/3 του υγρού κατά την εκσπερμάτιση
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ (π.χ. μακρύ, βραχύ)
Θεραπευτικό σχήμα διέγερσης των ωοθηκών με συγκεκριμένα φάρμακα σε ορισμένες δόσεις
ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ
Υπογονιμότητα που εμφανίζεται σε γυναίκες χωρίς καμιά προηγούμενη εγκυμοσύνη
ΠΥΕΛΙΚΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΝΟΣΟΣ
Γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει φλεγμονώδεις διαταραχές της μήτρας, των σαλπίγγων και των ωοθηκών
ΣΑΛΠΙΓΓΕΚΤΟΜΗ
Η χειρουργική αφαίρεση της σάλπιγγας. Συνήθως συμβαίνει σε περίπτωση εξωμήτριας κύησης ή υδροσάλπιγγας
ΣΑΛΠΙΓΓΕΣ
Λεπτοί σωληνοειδείς σχηματισμοί μεταξύ της ωοθήκης της κάθε πλευράς και της μήτρας. Μέσα στη σάλπιγγα γίνεται η γονιμοποίηση ωαρίου και σπερματοζωαρίου κατά τη φυσική σύλληψη
ΣΠΕΡΜΑΤΕΓΧΥΣΗ
Τεχνική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής κατά την οποία επεξεργασμένο δείγμα σπέρματος εγχύεται στην κοιλότητα της μήτρας (παρακάμπτοντας τον τράχηλο της μήτρας), επιτρέποντας έτσι στα σπερματοζωάρια να φτάσουν πιο εύκολα στις σάλπιγγες, όπου φυσιολογικά γίνεται η γονιμοποίηση
ΣΠΕΡΜΑΤΟΔΟΧΟΙ ΚΥΣΤΕΙΣ
Ζευγάρι αδένων του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος που βρίσκονται στη βάση της ουροδόχου κύστης. Παράγουν ένα μέρος της συνολικής ποσότητας του σπέρματος
ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΟ
Το κύτταρο που μεταφέρει το γενετικό υλικό του άνδρα στο γυναικείο ωάριο. Παράγεται στους όρχεις
ΣΠΕΡΜΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Λεπτομερής μικροσκοπική εξέταση σπέρματος και προσδιορισμός –μεταξύ άλλων- του αριθμού, της κινητικότητας και της μορφολογίας των σπερματοζωαρίων
ΣΤΕΙΡΟΤΗΤΑ
Η πλήρης αδυναμία σύλληψης με ελεύθερες επαφές. Είναι μια διάγνωση που μπαίνει πολύ σπάνια, καθώς σχεδόν πάντα υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες σύλληψης με φυσικό τρόπο
ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΠΑΘΗΣΗ
Πάθηση η οποία είναι παρούσα κατά τη γέννηση (το άτομο γεννιέται με αυτή) και οφείλεται είτε σε κληρονομικούς είτε σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
ΣΥΜΦΥΣΕΙΣ
Ινώδεις σχηματισμοί που είναι συνήθως αποτέλεσμα φλεγμονής, τραυματισμού ή χειρουργείου. Στον τομέα της Αναπαραγωγής, συμφύσεις μπορούν να αναπτυχθούν στις σάλπιγγες ή στη μήτρα και μπορούν να προκαλέσουν υπογονιμότητα παρεμποδίζοντας είτε τη συνάντηση ωαρίου-σπερματοζωαρίου είτε την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCOS)
Σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλαπλών άγουρων ωοθυλακίων στις ωοθήκες, διαταραχές περιόδου και ωορρηξίας, παχυσαρκία, ακμή ή και υπερτρίχωση λόγω αυξημένων ανδρογόνων. Μπορεί να σχετίζεται με υπογονιμότητα
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΩΟΘΗΚΩΝ
Επιπλοκή που μπορεί να προκληθεί από την φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών (συνήθως με γοναδοτροπίνες). Χαρακτηρίζεται από αύξηση του μεγέθους των ωοθηκών και συγκέντρωση υγρού στην κοιλιακή χώρα. Σπανιότερα μπορεί να συνυπάρχουν δυσκολίες στην αναπνοή και άλλς βαρύτερες εκδηλώσεις που απαιτούν νοσηλεία και προσεκτική παρακολούθηση
ΤΕΡΑΤΟΣΠΕΡΜΙΑ
Aυξημένο ποσοστό σπερματοζωαρίων με μη φυσιολογική μορφολογία, που σχετίζεται με υπογονιμότητα
ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ
Κύρια ανδρική ορμόνη υπεύθυνη για τα δευτερογενή χαρακτηριστικά του φύλου και τη libido. Είναι επίσης απαραίτητη για την παραγωγή σπέρματος
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Το σύνολο των θεραπευτικών προσεγγίσεων που χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν τη γονιμότητα σε άνδρες και γυναίκες (συνήθως αναφέρεται στην εξωσωματική γονιμοποιηση)
ΤΡΑΧΗΛΙΚΗ ΒΛΕΝΝΗ
Εκκρίσεις που φυσιολογικά παράγονται μέσα στο κανάλι του τραχήλου. Η ποσότητα και η σύσταση της τραχηλικής βλέννης αλλάζει κατά την ωορρηξία για να διευκολύνει την είσοδο του σπέρματος στη μήτρα
ΤΡΑΧΗΛΟΣ (της μήτρας)
Το κατώτερο τμήμα της μήτρας που έχει κυλινδρικό σχήμα και δύο στόμια (το έσω προς την κοιλότητα της μήτρας και το έξω προς τον κόλπο) και που ενώνει το ανώτερο τμήμα της μήτρας με τον κόλπο
ΤΡΙΣΩΜΙΑ
Είναι το όνομα μιας κατάστασης όταν αντί για ένα ζεύγος χρωμοσωμάτων (που είναι το φυσιολογικό), υπάρχει ένα επιπλέον (δηλαδή 3 χρωμοσώματα αντί για 2). Η πιο γνωστή τρισωμία είναι αυτή του χρωμοσώματος 21, που λέγεται σύνδρομο Down
ΥΑΛΟΠΟΙΗΣΗ (vitrification)
Είναι η νεότερη μέθοδος κρυοσυντήρησης (κατάψυξης) ωαρίων, σπερματοζωαρίων και εμβρύων κατά την οποία αποφεύγεται η δημιουργία κρυστάλλων πάγου (όπως γινόταν με την παλαιότερη μέθοδο του slow freezing) και γίνεται κατάψυξη με γρήγορο ρυθμό και χρησιμοποιώντας μεγάλη συγκέντρωση κρυοπροστατευτικού υλικού
ΥΔΡΟΣΑΛΠΙΓΓΑ
Παθολογική κατάσταση στην οποία παρατηρείται παγιδευμένο υγρό μέσα στη σάλπιγγα, που συνήθως προκαλείται από κάποιο μικρόβιο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση
ΥΠΕΡΔΙΕΓΕΡΣΗ ΩΟΘΗΚΩΝ
Η υπερβολική ανταπόκριση των ωοθηκών στην παραγωγή ωοθυλακίων κατά την διάρκεια της διέγερσης των ωοθηκών. Βλέπε ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΩΟΘΗΚΩΝ
ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ
Απεικονιστική εξέταση που βασίζεται στα υψηλής συχνότητας ηχητικά κύματα που εκπέμπονται από έναν ηχοβολέα και μετά επιστρέφουν σε αυτόν. Χρησιμοποιείται για την απεικόνιση ιστών, εσωτερικών οργάνων καθώς και της κύησης
ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΕΚΚΟΛΑΨΗ (assisted hatching)
Η διάνοιξη οπής στην κάψα (διαφανή ζώνη) που περιβάλλει το έμβρυο ώστε να διευκολυνθεί η εμφύτευση του στη μήτρα
ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ
Η αδυναμία επίτευξης κύησης μετά από ένα διάστημα τουλάχιστον ενός έτους ελεύθερων επαφών
ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΣ
Μέρος του εγκεφάλου όπου παράγονται ορμόνες (π.χ. GnRH) που συμμετέχουν στο αναπαραγωγικό σύστημα. Βρίσκεται πάνω από την υπόφυση
ΥΠΟΦΥΣΗ
Μέρος του εγκεφάλου όπου παράγονται ορμόνες (π.χ. FSH, LH) που συμμετέχουν στο αναπαραγωγικό σύστημα. Βρίσκεται κάτω από τον υποθάλαμο
ΥΣΤΕΡΟΣΑΛΠΙΓΓΟΓΡΑΦΙΑ
Απεικονιστική εξέταση της μήτρας και των σαλπίγγων με τη βοήθεια έγχυσης σκιαστικού υγρού μέσα στη μήτρας. Μπορεί να γίνει με τον κλασικό τρόπο (με λήψη πολλών ακτινογραφιών της πυέλου –κλασική σαλπιγγογραφία) ή με τον σύγχρονο τρόπο (με χρήση υπερήχου σε πραγματικό χρόνο – υπέρηχο-σαλπιγγογραφία). Χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της διαβατότητας των σαλπίγγων και για την ανίχνευση τυχόν ανωμαλιών της μήτρας
ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ
Χειρουργική επέμβαση κατά την οποία ελέγχεται το εσωτερικό της μήτρας για ανωμαλίες. Χρησιμοποιείται τόσο για διαγνωστικούς όσο και για θεραπευτικούς σκοπούς
ΦΡΕΣΚΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Στη διάρκεια της εξωσωματικής, τα συλλεχθέντα ωάρια από την γυναίκα γονιμοποιούνται από τα σπερματοζωάρια του συντρόφου, δημιουργώντας έτσι έμβρυα. Αν τα έμβρυα μεταφερθούν άμεσα ( φρέσκα ) στην μήτρα, αυτός ο κύκλος ονομάζεται ‘φρέσκος’. Αν τα έμβρυα κρυοσυντηρηθούν για να μεταφερθούν στη μήτρα σε μεταγενέστερο χρόνο, τότε ο μελλοντικός κύκλος που θα περιλαμβάνει την εμβρυομεταφορά λέγεται ‘κατεψυγμένος’
ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Κύκλος εξωσωματικής κατά τον οποίο δεν χορηγούνται φάρμακα για να διεγείρουν την παραγωγή ωαρίων (το ωάριο παράγεται φυσικά και συλλέγεται με την ωοληψία). Υπάρχει και ο τροποποιημένος φυσικός κύκλος, κατά τον οποίο χρησιμοποιούνται ελάχιστα φάρμακα στον φυσικό κύκλο
ΧΛΑΜΥΔΙΑ
Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα μικρόβια που μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβες των σαλπίγγων και υπογονιμότητα. Μπορούν να παραμείνουν μη ανιχνεύσιμα για μεγάλο διάστημα, καθώς συχνά δεν προκαλούν συμπτώματα
ΧΟΡΙΑΚΗ (ΓΟΝΑΔΟΤΡΟΠΙΝΗ)
Ορμόνη η οποία παράγεται στην εγκυμοσύνη και χρησιμοποιείται για τη διάγνωσή της προτού η κύηση γίνει ορατή στο υπερηχογράφημα
ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΑ
Είναι μονάδες νηματοειδούς δομής που αποτελούνται από DNA και πρωτεΐνες και μεταφέρουν το γενετικό υλικό κάθε ατόμου. Βρίσκονται στον πυρήνα όλων των κυττάρων και στον άνθρωπο είναι συνολικά 46 (δηλαδή 23 ζευγάρια – ανά 2 χρωμοσώματα μεταφέρουν το ίδιο γενετικό υλικό).
ΩΟΘΗΚΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ
Κατάσταση κατά την οποία εξαντλούνται τα αποθηκευμένα ωάρια στις ωοθήκες, τα επίπεδα των οιστρογόνων πέφτουν και τα επίπεδα της FSH αυξάνονται
ΩΟΘΗΚΙΚΗ ΚΥΣΤΗ
Κύστη με υγρό που βρίσκεται μέσα στην ωοθήκη. Συνήθως δεν σχετίζεται με κάποια ασθένεια και εξαφανίζεται από μόνη της. Μπορεί να σχηματιστεί όταν η ωρίμανση του ωοθυλακίου δε συνοδεύεται από ωορρηξία, οπότε δεν απελευθερώνεται το ωάριο
ΩΟΛΗΨΙΑ
Διαδικασία κατά την οποία λαμβάνονται ωάρια με αναρρόφηση του περιεχομένου των ωοθυλακίων στις ωοθήκες. Πραγματοποιείται με ελαφριά αναισθησία και με τη βοήθεια κολπικού υπερηχογραφήματος
ΩΧΡΙΝΙΚΗ ΦΑΣΗ
Το δεύτερο μισό του εμμηνορυσιακού κύκλου από την απελευθέρωση του ωαρίου και μέχρι την έμμηνο ρύση
ΩΧΡΙΝΟΤΡΟΠΟΣ ΟΡΜΟΝΗ (LH)
Η ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση και ρυθμίζει την ανάπτυξη του ωαρίου, την ωορρηξία και τον σχηματισμό του ωχρού σωματίου