Συνέντευξη στη Φλώρα Κασσαβέτη, για το νέο τεύχος του περιοδικού μας GΟ BY GΟΝΙΜOTITA (8o Τεύχος, Ιανουάριος – Μάρτιος 2022)
Στη σύγχρονη εποχή η αγωνία του «είμαι ή δεν είμαι έγκυος» για μία γυναίκα συμπυκνώνεται στα λίγα λεπτά αναμονής για το αποτέλεσμα του τεστ εγκυμοσύνης. Η απογοήτευση αν το τεστ βγει αρνητικό, ενώ η εγκυμοσύνη είναι επιθυμητή, είναι τεράστια, το ίδιο έντονη όμως, είναι και η απέραντη ευτυχία τη στιγμή που θα επιβεβαιωθεί ότι το μαγικό και ευλογημένο ταξίδι μιας νέας ζωής έχει ξεκινήσει μέσα στο σώμα της.
Εκείνα τα λίγα λεπτά που μια γυναίκα κρατά το τεστ εγκυμοσύνης και ελπίζει να βγει θετικό, δεν έχει καμία σημασία ποια είναι. Αν είναι κάποια γνωστή προσωπικότητα ή όχι.
Γιατί όλοι το ξέρουμε αυτό.
Υπάρχουν κάποιες στιγμές στη ζωή που έχουν ακριβώς την ίδια αξία όποιος κι αν είσαι. Είτε είσαι πλούσιος είτε φτωχός. Είτε είσαι διάσημος είτε άσημος. Είτε θεωρείσαι πετυχημένος σε αυτό που κάνεις είτε όχι.
Στις στιγμές που θα έρθουμε αντιμέτωποι με τη ματαίωση, την απώλεια, την αρρώστια, τον θάνατο, είμαστε όλοι ίσοι. Όπως και οι στιγμές της απέραντης ευτυχίας που νιώθουμε από το ερωτικό σκίρτημα ή το μωρό που κρατάμε για πρώτη φορά στην αγκαλιά μας είναι σχεδόν πάντα το ίδιο πολύτιμες για όλους.
Και είναι αυτές οι στιγμές που αφήνουν ανεξίτηλο αποτύπωμα στους ανθρώπους μέσα από το φίλτρο της μοναδικότητας της κάθε ύπαρξης.
Μιλήσαμε με την Εριέττα Κούρκουλου για όλες αυτές τις στιγμές, λαμπερές και σκοτεινές, επιλέγοντας να τη συναντήσουμε σε μια ευτυχισμένη περίοδο της ζωής της.
Την περίοδο που αναμένει την άφιξη του πρώτου της παιδιού, στόχος ο οποίος για εκείνη-όπως και για τόσους άλλους- δεν ήταν και τόσο εύκολος να επιτευχθεί.
Εριέττα, είσαι 28 χρονών και έγκυος. Πότε αναδύθηκαν οι πρώτες σκέψεις για τη δημιουργία οικογένειας;
Οι πρώτες συζητήσεις που κάναμε με τον Βύρωνα όσον αφορά την απόκτηση ενός παιδιού, έγιναν όταν ήμουν εγώ 24 ετών. Εκείνος, όντας 16 χρόνια μεγαλύτερός μου, αισθανόταν έτοιμος να γίνει πατέρας. Εγώ τότε ήθελα να ολοκληρώσω κάποιες δικές μου φιλοδοξίες, οι οποίες θα ήταν πιο δύσκολα υλοποιήσιμες μετά τον ερχομό ενός παιδιού. Συμφωνήσαμε λοιπόν να περιμένουμε και ξεκινήσαμε τις προσπάθειες μετά την ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού μου στην Νέα Υόρκη, όταν ήμουν πια 26 και εκείνος 42.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές σου, σε ποιον ακριβώς τομέα αφορούσαν;
Σπούδασα Animal Studies στο NYU, το οποίο εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της Περιβαλλοντολογίας, ενώ το πρώτο μου πτυχίο είναι στο πεδίο της Κοινωνιολογίας.
Είσαι παρόλα αυτά σε μια ηλικία που αρκετές γυναίκες ολοκληρώνοντας τις σπουδές εστιάζουν στην καριέρα μεταθέτοντας χρονικά την τεκνοποίηση. Εσύ επέλεξες κάποια παύση στην καριέρα σου, προκειμένου να γίνεις μαμά;
Κάθε άλλο! Αισθάνομαι ότι βρίσκομαι στην πιο δημιουργική φάση της ζωής μου επαγγελματικά. Δεν είμαι άνθρωπος που θα μπορούσε ποτέ να καθίσει στο σπίτι, όχι ότι κρίνω βέβαια αρνητικά αυτήν την επιλογή. Έχω συνηθίσει απλά από μικρή να είμαι καθημερινά στο γραφείο και πλέον είναι τόσα τα projects με τα οποία ασχολούμαστε που δεν υπάρχει επιστροφή. Αναγνωρίζω, βέβαια, ότι πολλές γυναίκες στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, καλούνται να επιλέξουν μεταξύ της καριέρας τους και της δημιουργίας μιας οικογένειας και ότι ο λόγος που μπορώ εγώ να τα κάνω όλα παράλληλα είναι η οικονομική μου ευχέρεια. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κρατική υποστήριξη για τις γυναίκες που θέλουν σε νεαρή ειδικά ηλικία να συνδυάσουν και τα δύο. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι απαράδεκτη η προσέγγιση αυτών που ενοχοποιούν τις γυναίκες που αποφασίζουν να κάνουν οικογένεια αργότερα. Πολύ απλά, δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.
Δυστυχώς ζούμε σε μια χώρα όπου το εργασιακό περιβάλλον δεν είναι υποστηρικτικό για τις εργαζόμενες μητέρες ή ακόμα και για τις γυναίκες που δυσκολεύονται να συλλάβουν και χρειάζεται να μπουν σε μια διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Έχω ακούσει πολλά σχόλια, ακόμα κι εγώ προσωπικά, που θεωρώ ότι λειτουργούν εκφοβιστικά για τις εργαζόμενες γυναίκες, οι οποίες υπό άλλες συνθήκες ίσως αποφάσιζαν να γίνουν μητέρες σε μικρότερη ηλικία.
Σχόλια όπως;
Έχω ακούσει – ακόμη και μεταξύ σοβαρού και αστείου – «δε θα προσλάβω ξανά γυναίκα γιατί μένουν όλες έγκυες». Τέτοια σχόλια, λειτουργούν ως ανασταλτικοί παράγοντες για τη δημιουργία οικογένειας από νέες γυναίκες και εκπροσωπούν μια νοοτροπία που θα έπρεπε να είχε αλλάξει ριζικά, δεκαετίες νωρίτερα. Δεν θεωρώ τυχαίο άλλωστε, ότι έχει αυξηθεί ο μέσος όρος της ηλικίας της Ελληνίδας μαμάς με αποτέλεσμα 1 στις 4 γεννήσεις στη χώρα μας να πραγματοποιείται από γυναίκες 35-39 ετών. Φυσικά, δεν είναι καμία γυναίκα αναγκασμένη να κάνει νωρίς παιδιά, αλλά είναι κρίμα η απόφαση αυτή να καθορίζεται από το προβληματικό πλαίσιο εργασίας και την έλλειψη υποστήριξης των γυναικών που θέλουν να γίνουν μητέρες στην χώρα μας.
Στην περίπτωσή σου, πάντως, η πρώτη αναλαμπή για την απόκτηση μωρού ήταν του Βύρωνα;
Ο ίδιος στην αρχή της σχέσης μας ήταν πιο έτοιμος να γίνει πατέρας. Έχοντας χάσει και τους δύο του γονείς σε νεαρή ηλικία, η δημιουργία της δικής του οικογένειας ήταν και είναι ακόμα πολύ σημαντική για εκείνον.
Άρα, η επιθυμία για δημιουργία οικογένειας θα είναι σίγουρα για εκείνον μια επουλωτική για τα ψυχικά του τραύματα εμπειρία. Κι εσύ, όμως, θεωρείς σημαντικό το θεσμό της οικογένειας. Το έχεις δηλώσει αυτό.
Θεωρώ ότι δεν θα πρέπει κανένας να κάνει παιδιά με σκοπό να καλύψει κάποιο κενό, πολύ απλά γιατί το κενό ενός δικού μας που έφυγε δεν καλύπτεται. Οι άνθρωποι, όμως, που χάνουν νωρίς έναν ή και τους δύο γονείς τους, όπως ο Βύρων και εγώ, τείνουν να εκτιμούν ακόμα περισσότερο τον θεσμό και την αξία της οικογένειας.
Εγώ μεγάλωσα με δυο γονείς που ήταν πολύ ερωτευμένοι ο ένας με τον άλλον και μας προσέφεραν απλόχερα την αγάπη και την υποστήριξη που είχαμε ανάγκη ως παιδιά. Αυτό το περιβάλλον λειτούργησε ως έμπνευση για μένα, με αποτέλεσμα να θελήσω αρκετά νωρίς να δημιουργήσω τη δική μου οικογένεια. Βασικό ήταν, βέβαια, το ότι είχα την τύχη να γνωρίσω τον κατάλληλο άνθρωπο.
Εσύ ήσουν βέβαιη ότι αυτός ήθελες να είναι ο πατέρας του ή των παιδιών σου;
Ήμουν βέβαιη ότι αυτός ήταν ο άνθρωπος με τον οποίο ήθελα να μείνω για πάντα.
Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά που σε έκαναν να το καταλάβεις αυτό;
Βασικά είναι… υπέροχος άνθρωπος
Υπέροχος λέγοντας;
Είναι ένας άνθρωπος που κατάλαβα από την πρώτη μέρα ότι ξέρει να αγαπάει αληθινά και να προτεραιοποιεί τους ανθρώπους του, όσο απασχολημένος και αν είναι.
Μέσω ποιων στοιχείων της συμπεριφοράς του το κατάλαβες αυτό από την πρώτη μέρα;
Από τη σχέση που έχει με τους φίλους του, κατάλαβα ποιος είναι. Είναι μια παρέα 4 παιδιών, οι οποίοι είναι μαζί από το σχολείο και έχουν την πιο δυνατή σχέση που έχω δει ποτέ μου. Επειδή εγώ έχω καταφέρει να κρατήσω μόνο μια σχολική φιλία, ξέρω πόσο δύσκολο είναι να διατηρηθούν αυτές, ειδικά όταν η φάση ζωής και οι προτεραιότητες του καθενός είναι διαφορετικές. Από τη δύναμη της σχέσης τους κατάλαβα ότι ο Βύρων είναι ένας άνθρωπος που βάζει την οικογένειά του (γιατί αυτό είναι οι φίλοι του για εκείνον) πάνω από το οτιδήποτε άλλο. Πάντα έβρισκε χρόνο για εκείνους και, όταν μπήκα κι εγώ στην ζωή του, το ίδιο έκανε και για εμένα.
Είναι φροντιστικός δηλαδή; Και στην εγκυμοσύνη σου;
Είναι ο πιο φροντιστικός άνθρωπος που έχω γνωρίσει. Είναι σαν να είναι έγκυος και ο ίδιος. Είναι πάντα μαζί σε όλες τις επισκέψεις μου στον γιατρό και σε ό,τι άλλο έχει να κάνει με το παιδί μας. Δεν υπάρχει φορά που να μην έχει έρθει μαζί μου σε εξέταση ούτε πριν ούτε μετά την εγκυμοσύνη.
Όμως τι ήταν αυτό που αρχικά σε έκανε να τον ερωτευτείς;
Τον ερωτεύτηκα για πολλούς λόγους. Ο ένας από αυτούς ήταν ότι τα είχε πολύ καλά με τον εαυτό του. Είχε φοβερή αυτοπεποίθηση ως άντρας. Εγώ πάντα αντιμετώπιζα δυσκολίες στις προηγούμενες μου σχέσεις λόγω της οικονομικής μου επιφάνειας. Για τους περισσότερους άντρες ήταν δύσκολο να δεχτούν τη δική μου οικονομική και οικογενειακή κατάσταση χωρίς να αισθάνονται ανασφάλεια. Τον Βύρωνα δεν τον έπιασα ποτέ να αισθάνεται μειονεκτικά ούτε να απειλείται από αυτό.
Το άλλο που με έκανε να τον ερωτευτώ ήταν η επιμονή του. Όπως είπα και στον λόγο που έδωσα την ημέρα του γάμου μας, ῾῾ο Βύρων αποφάσισε ότι θα γίνω γυναίκα του῾῾ και το πιστεύω αυτό ειλικρινά. Γενικά είναι άνθρωπος που ό,τι βάλει στόχο το καταφέρνει και αισθάνομαι πολύ τυχερή που αποτέλεσα κι εγώ έναν από αυτούς. Όταν γνωριστήκαμε ήμουν σε σχέση, με αποτέλεσμα να μην ενδιαφερθώ για αρκετό καιρό. Εκείνος, όμως, έκανε υπομονή και η υπομονή αυτή απέδωσε.
Άρα, σε διεκδίκησε…
Ακριβώς! Και για πολύ καιρό!
Καταλαβαίνω. Η επίμονη διεκδίκηση είναι πράγματι ό,τι πιο σαγηνευτικό για μια γυναίκα… Θεωρείς, όμως, ότι η σχέση σας έχει όσα χρειάζεται για να διαρκέσει στον χρόνο;
Η αλήθεια είναι ότι ήμουν ένας άνθρωπος που δεν συμβιβαζόμουν με τίποτα και πειραματίστηκα αρκετά με τις σχέσεις μου. Αν κάτι δεν μου ταίριαζε, έφευγα χωρίς δεύτερη σκέψη, δεν ήθελα να χάνω τον χρόνο μου. Θεωρώ ότι η συντροφική σχέση πρέπει να μας προσφέρει ευχάριστα συναισθήματα, τα οποία πηγάζουν από τον έρωτα, τον σεβασμό, την αγάπη και το αίσθημα της ασφάλειας. Ο άνθρωπος που έχουμε δίπλα μας θα πρέπει να μας ανεβάζει και να μας εξελίσσει… αλλιώς, καλύτερα μόνοι μας.
Με τον Βύρωνα έχουμε χτίσει κάτι υγιές και όμορφο, με σεβασμό ο ένας προς τον άλλον, με έρωτα (χωρίς έρωτα δεν θα μπορούσα εξάλλου…) και με μια αγάπη που δεν φανταζόμουν ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα.
Και πώς σκοπεύετε να διατηρήσετε τον έρωτα ζωντανό σε βάθος χρόνου; 
Σίγουρα θέλει δουλειά. Κανένας από τους δυο μας δεν είναι διατεθειμένος να συμβιβαστεί σε μια ζωή συγκατοίκησης. Είμαστε άνθρωποι του πάθους. Η προσπάθεια που κάνουμε λοιπόν, είναι αμοιβαία. Άλλοτε προσπαθώ εγώ και άλλοτε εκείνος. Εκεί κάπου στη μέση το βρίσκουμε, διατηρώντας τη σχέση στα υψηλά επίπεδα που έχουμε και οι δύο ανάγκη.
Μεγάλωσες σε μεικτή οικογένεια. Αδέρφια από εδώ, αδέρφια από εκεί… Μίλησέ μου για τα αδέρφια σου. Πόσα ακριβώς έχεις;
Είναι ο Άλκης και η Μελίτα από τον προηγούμενο γάμο του πατέρα μου, με τους οποίους έχω μεγάλη διαφορά ηλικίας, ο Πάρης από τον πρώτο γάμο της μητέρας μου, με τον οποίο έχω 11 χρόνια διαφορά, και ο μικρός μου αδερφός, ο Φίλιππος, ο οποίος είναι 5 χρόνια μικρότερός μου.
Και με ποιον είσαι πιο δεμένη; Αν και υποψιάζομαι την απάντηση.
Τους θεωρώ όλους ισότιμα αδέρφια μου και δεν τους ξεχωρίζω, ιδιαίτερα τώρα που μεγάλωσα και είμαστε όλοι σε φάση που έχουμε ξαναβρεθεί, μιας και μετά τον θάνατο του πατέρα μου είχαμε χαθεί για λίγα χρόνια. Είναι αυτονόητο, βέβαια, ότι είμαι πολύ δεμένη με τον Φίλιππο, όχι μόνο γιατί έχουμε την μικρότερη διαφορά ηλικίας με αποτέλεσμα να έχουμε μεγαλώσει μαζί, αλλά και γιατί περάσαμε παρέα τα δύσκολα χρόνια της αρρώστιας και απώλειας του πατέρα μας.
Να γυρίσουμε λίγο στο τότε μιας και το ανέφερες… Εσύ ήσουν 13 και ο αδερφός σου 8, όταν πέθανε ο πατέρας σου Νίκος Κούρκουλος. Έχεις βιώσει, όμως, για αρκετά χρόνια και το κομμάτι της νόσησής του. Θες να μου μιλήσεις για τα συναισθήματά σου τότε; Πώς αισθάνεται ένα παιδί όταν ο γονιός του αρρωσταίνει σοβαρά;
Η αλήθεια είναι πως ήταν άρρωστος για περισσότερα από 6 χρόνια. Εγώ, όταν ξεκίνησε όλη αυτή η ιστορία, ήμουν 6 χρονών και ο αδερφός μου ακόμα μωράκι. Στην αρχή δεν μου εξήγησαν τι συμβαίνει. Δε μου είπαν δηλαδή ότι ῾῾ο μπαμπάς έχει καρκίνο῾῾. Καταλάβαινα απλά ότι ήταν άρρωστος λόγω των συχνών επισκέψεών του στο νοσοκομείο. Κάποια περίοδο μάλιστα, μετακομίσαμε στο Λονδίνο για να ολοκληρώσει εκεί τις θεραπείες του και χρειάστηκε να μας βγάλουν από το σχολείο για αρκετούς μήνες.
Δε σε προετοίμασε κανείς για την απώλεια;
Ευτυχώς ο πατέρας μου, με τον οποίο είχαμε πολύ στενή σχέση, ήταν ένας άνθρωπος που μου μιλούσε πολύ. Μου μίλαγε από μικρή, σαν να ήμουν ενήλικας. Σε ό,τι αφορά την ασθένειά του, με προετοίμασε με τον τρόπο του για το τι θα μπορούσε να συμβεί. Για το ότι υπήρχε πιθανότητα να είναι απών δηλαδή, όταν εγώ θα μεγάλωνα. Άρχισε από νωρίς να μου βάζει αυτήν την ιδέα. Φυσικά για ένα παιδί, όλο αυτό αποδομεί την αφέλεια και την ανεμελιά που συνήθως κυριαρχούν σε αυτή την ηλικία. Εγώ αισθάνομαι ότι εξαιτίας της ασθένειας και της απώλειας του πατέρα μου έχασα το μεγαλύτερο κομμάτι της παιδικής μου ηλικίας.
Ήταν όμως ειλικρινής…
Ναι! Και αυτή του η ειλικρίνεια με προετοίμασε για την απώλειά του σε έναν βαθμό, αλλά συγχρόνως με σκληραγώγησε αρκετά. Κι όταν κάτι σε σκληραίνει σε τόσο νεαρή ηλικία, δύσκολα μαλακώνεις αργότερα.
Θεωρείς δηλαδή τον εαυτό σου σκληρό;
Θεωρώ ότι είμαι ανθεκτική. Ότι έχω αναπτύξει κάποια στοιχεία του χαρακτήρα που μας βοηθούν να αντέξουμε μεγαλύτερες δυσκολίες από αυτές που θα περιμέναμε.
Δεν έλαβες ψυχολογική υποστήριξη μετά τον θάνατο του μπαμπά σου;
Όχι. Μου είχαν προτείνει τότε από το σχολείο να μιλήσω σε ψυχολόγο, αλλά ήμουν αρνητική σε αυτό. Γενικά αντιμετώπισα το γεγονός της απώλειας του πατέρα μου αγνοώντας την. Πάνω στην εφηβεία μου ξέσπασα σε μια φαινομενική καλοπέραση, αντί να ξεσπάσω στα κλάματα. Κάπνιζα, έπινα και έβγαινα με τις λάθος παρέες. Η αυθόρμητη αντίδραση στον θάνατο του πατέρα μου ήταν να αρχίσω να ζω στα άκρα, αντί να κλειστώ στον εαυτό μου ή να πάθω κατάθλιψη. Ακολούθησα, δυστυχώς, τον δρόμο της δύσκολης εφηβείας (η μητέρα μου φυσικά πέρασε πολύ δύσκολα τότε με όλο αυτό) και με αυτόν τον τρόπο, έθαψα τη θλίψη μου και απέφυγα προσωρινά τον πόνο του χαμού του μπαμπά μου, τον οποίο λάτρευα όσο τίποτα στον κόσμο.
Σου βγήκε όμως το τραύμα αργότερα;
Φυσικά! Αρκετά χρόνια αργότερα, μου χτύπησαν την πόρτα οι κρίσεις πανικού. Ξαφνικά, χωρίς να καταλαβαίνω τον λόγο ή να περνάω κάποιο στρεσογόνο γεγονός, άρχισα να παθαίνω καθημερινές κρίσεις πανικού. Στην αρχή προσπάθησα να το αντιμετωπίσω μόνη μου, αλλά σταδιακά άρχισε να εμποδίζει τη λειτουργικότητά μου και αποφάσισα να ζητήσω τη βοήθεια της μητέρας μου. Εκείνη με καθοδήγησε σε έναν ψυχολόγο, με τον οποίο ξεκίνησα να κάνω συνεδρίες.
Σε βοήθησε να ξεπεράσεις το πρόβλημα;
Δεν ακολούθησα την θεραπεία για πολύ καιρό, αλλά με βοήθησε να ελέγξω το πρόβλημα σε πολύ μεγάλο βαθμό. Όταν αργότερα μου ξαναπαρουσιάστηκε, μου πρότεινε μια φίλη μου την ψυχολόγο της, με την οποία έδεσα αμέσως. Ήταν μια πολύ διαφορετική εμπειρία από αυτήν με τον πρώτο ψυχολόγο, γι᾽ αυτό και συνεχίζω να πηγαίνω ακόμα σήμερα, χρόνια μετά την τελευταία μου κρίση.
Λες ότι πάλεψες μόνη για έναν χρόνο. Είσαι τύπος που το κάνει συχνά αυτό;
Δυστυχώς ή ευτυχώς είμαι άνθρωπος που ό,τι μπορώ το αντιμετωπίζω μόνη μου. Πρέπει να φτάσω στα όριά μου για να ζητήσω βοήθεια. Όταν προέκυψε η ασθένεια του πατέρα μου, δεν ήθελα να επιβαρύνω τους γονείς μου με τις δικές μου ανησυχίες και από τότε μάλλον μου έγινε συνήθεια…
Η μητέρα σου, Μαριάννα Λάτση, είναι μια ισχυρή γυναικεία προσωπικότητα στην Ελλάδα. Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που θαυμάζεις στη μητέρα σου και θα ήθελες και εσύ να υιοθετήσεις ως μαμά;
Ως γυναίκα θαυμάζω τη δύναμή και την αυθεντικότητά της. Είναι ένας πολύ αληθινός, δυναμικός και ανοιχτόμυαλος άνθρωπος, που αρνείται να υποκύψει στα στερεότυπα της κοινωνικής της τάξης. Αυτό το γεγονός επηρέασε αρκετά την επιλογή των ανδρών με τους οποίους αποφάσισε να κάνει οικογένεια και βέβαια εμάς, τα παιδιά της, που είμαστε παράγωγα των σχέσεων αυτών.
Ως μητέρα την θαυμάζω για πολλά πράγματα, κυρίως όμως για την προστατευτικότητά της και την υποστήριξή της σε ό,τι επιλέγουμε να κάνουμε. Σέβεται απόλυτα την διαφορετικότητα του καθενός από εμάς και την επικροτεί σε κάθε ευκαιρία.
Ήταν υπερπροστατευτική μαμά;
Δεν ήταν ποτέ υπερπροστατευτική, δε μας έπνιξε δηλαδή. Αντιθέτως, μας μεγάλωσε με γνώμονες την ελευθερία και την εμπιστοσύνη. Είναι μια γυναίκα όμως, που αν της πειράξεις τα παιδιά, δεν έχει όρια στο πού μπορεί να φτάσει.
Και ποιο χαρακτηριστικό του πατέρα σου θα ήθελες να υιοθετήσεις εσύ ως γονιός;
Την τρυφερότητά του. Ήταν ίσως και πιο τρυφερός από τη μητέρα μας. Κάτι που θαυμάζω όμως ακόμα περισσότερο, είναι η ειλικρίνειά του. Σε όποιον και να απευθυνόταν ήταν εξίσου ειλικρινής και αυθεντικός, χωρίς να τον ενδιαφέρουν οι επιπτώσεις της ευθύτητάς του. Μπορεί στο σανίδι το ταλέντο του να ξεχώριζε, αλλά στην πραγματική του ζωή δεν κατάφερε να υποκριθεί ποτέ για το οτιδήποτε.
Είναι πραγματικά πολύ ωραίο να τρέφεις θαυμασμό για τους γονείς σου και δεν συναντάται συχνά στην εποχή μας, όμως ας επιστρέψουμε στο τώρα. Είχες μέχρι τώρα εύκολη εγκυμοσύνη;
Πάρα πολύ εύκολη. Πράγμα που μου επιτρέπει να συνεχίζω όλες τις δραστηριότητές μου. Όση δυσκολία αντιμετώπισα να συλλάβω, τόσο εύκολη εγκυμοσύνη έχω.
Προσπαθούσες πολύ καιρό να συλλάβεις;
Χρειάστηκε συνολικά 1,5 χρόνος για να φτάσουμε στη σύλληψη του μωρού μας. Επειδή δεν αντιμετωπίζαμε κάποιο σοβαρό πρόβλημα ως ζευγάρι και ευνοούσε και η ηλικία μου τα καταφέραμε σχετικά γρήγορα. Ήταν ένα σύντομο χρονικό διάστημα σε σχέση με άλλες περιπτώσεις γυναικών που ακούω ότι προσπαθούν 5,6,7 χρόνια, όμως εμένα μου φάνηκε αιώνιο. Υπήρξαν αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες, οι οποίες επηρέασαν αρκετά την ψυχολογία μου και κάπου εκεί ξεκίνησα να μοιράζομαι αυτή μας την διαδρομή μέσω των social media.
Αντικειμενικά πάντως, έμεινες σχετικά γρήγορα έγκυος και η ηλικία σου ήταν υπεράνω υποψίας. Θα μπορούσες να κρατήσεις κρυφό το γεγονός ότι μπήκες σε διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Παρόλα αυτά προτίμησες την εξωστρέφεια. Γιατί;
Νομίζω ότι η απόφασή μου να μιλήσω ανοιχτά για τη διαδικασία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, προέκυψε από τη δική μου ανάγκη να το βγάλω από μέσα μου. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπάρξει τόσο μεγάλη ανταπόκριση, ούτε ότι θα λάβω τόση αγάπη και υποστήριξη από άλλες γυναίκες. Έχω γράψει και στο παρελθόν ότι σε έναν μεγάλο βαθμό η υποστήριξη που έλαβα και οι σχέσεις που έχτισα μέσα από αυτό το μοίρασμα της προσωπικής μου εμπειρίας, έπαιξαν τεράστιο ρόλο στη δική μας επιτυχία. Γενικά δεν είμαι άνθρωπος που ντρέπεται να μοιραστεί την αλήθεια του. Ίσα ίσα, πιστεύω ότι λείπει η αλήθεια από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ υπάρχει μεγάλη ανάγκη για αυτήν.
Φαίνεται ότι σε άγγιξε όλη αυτή η εμπειρία.
Έχεις σκοπό να υποστηρίξεις γυναίκες που βαδίζουν αυτόν τον δρόμο, προκειμένου να καταφέρουν να γίνουν μητέρες;
Ναι, με άγγιξε πάρα πολύ και από τη στιγμή που κάτι με αγγίζει τόσο βαθιά, δεν το εγκαταλείπω ποτέ. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν πολλά πράγματα που χρήζουν σημαντικής βελτίωσης στη χώρα μας, όσων αφορά την αναπαραγωγική υγεία και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Μέσα από συνέργειες, όπως αυτή που διαμορφώσαμε με την Hope Genesis, και την ενημέρωση και υποστήριξη γυναικών από την προσωπική μου σελίδα στο Instagram, στόχος είναι να φέρουμε τις αλλαγές που χρειάζονται για να λάβουν επιτέλους όχι μόνο οι γυναίκες, αλλά και οι άντρες, την κρατική, ψυχολογική και εργασιακή υποστήριξη που δικαιούνται.
Άρα, ήταν ένα πάρε δώσε όλο αυτό;
Και τι δεν είναι πάρε δώσε σε αυτή τη ζωή;
Εριέττα, θα σου κάνω μια υποθετική ερώτηση. Αν κατά τη διαδικασία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής όλα πήγαιναν στραβά, χρειαζόταν να κάνεις εξωσωματική και είχες αποτυχημένες προσπάθειες και έφτανες στο σημείο να εξετάσεις εναλλακτικές, όπως τα ωάρια δότριας ή την παρένθετη μητρότητα, θα το έκανες; Θα προχωρούσες σε αυτό;
Ενώ δεν έχω καμία ένσταση στην επιλογή μιας τέτοιας εναλλακτικής, εγώ θα προτιμούσα να υιοθετήσω ένα παιδάκι από τα πολλά που έχουν ανάγκη από μια οικογένεια. Η υιοθεσία δεν είναι κάτι που έχουμε αποκλείσει έτσι και αλλιώς. Από τη στιγμή που υπάρχουν τόσα παιδιά που έχουν στερηθεί τους γονείς τους και εμείς έχουμε την οικονομική δυνατότητα και το απόθεμα αγάπης να προσφέρουμε, δε βρίσκω λόγο να μην το κάνουμε, άσχετα με τη γέννηση του βιολογικού μας παιδιού.
Θεωρείς ότι η φιλοζωία σου σε έχει προετοιμάσει για τον ρόλο της μαμάς;
Σίγουρα με έχει προετοιμάσει για να «κακά» και τα «τσίσα». Από μικρό παιδί έχω συνηθίσει να φροντίζω κάποιον που με έχει ανάγκη. Πράγματα που ακούω από τη μητέρα μου ότι τα βίωσε για πρώτη φορά όταν έκανε παιδιά, εγώ αισθάνομαι ότι τα βιώνω όλη μου τη ζωή ως αποτέλεσμα της σχέσης μου με τα ζώα.
Γίνεσαι γονιός όταν αποκτάς την ευθύνη ενός ζώου συντροφιάς, όπως γίνεσαι γονιός κάθε φορά που ένα πλάσμα εξαρτάται πλήρως από εσένα. Στο σπίτι ζούμε με εννιά σκύλους. Δύο από αυτούς ήταν του Βύρωνα, πριν ακόμα γνωριστούμε, και επτά δικοί μου. Έχω και τρεις γάτες που μετακόμισαν στο γραφείο γιατί δεν τα πήγαιναν καλά με τα σκυλιά του άντρα μου.
Συζυγικός συμβιβασμός; Πόσο ανοιχτή είσαι σε αυτόν;
Ο συμβιβασμός είναι απαραίτητος σε όλες τις σχέσεις και εγώ θεωρώ τον εαυτό μου συζητήσιμο άνθρωπο. Αν κάποιος μου παρουσιάσει τα επιχειρήματά του και μου φανούν λογικά, θα αποδεχτώ την άποψη και τις επιθυμίες του.
Θα σου πω ένα παράδειγμα. Όταν συζήτησα με τον Βύρωνα το ενδεχόμενο τοκετού στο σπίτι, κάτι που ήθελα πολύ, είδα ότι εκείνος δεν ένιωθε καθόλου άνετα με αυτό. Είναι ένας άνθρωπος που θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο των καταστάσεων, όπου αυτό είναι εφικτό. Είδα ότι ζοριζόταν και αγχωνόταν με αυτή μου την επιθυμία και αφού συζητήσαμε τους προβληματισμούς του, τους κατανόησα και συμβιβάστηκα με μια μέση λύση.
Σε κάτι, όμως, που θεωρώ σημαντική μου αξία ή κάτι βαθύτερα δικό μου, όπως οι διατροφικές μου συνήθειες, δε συμβιβάζομαι ποτέ.
Είναι γνωστό ότι είσαι vegan. Είσαι vegan και στην εγκυμοσύνη σου; Πόσο ασφαλές είναι αυτό; Πώς παίρνεις την απαραίτητη πρωτεΐνη;
Μια ερώτηση που πολύ συχνά μου κάνουν όσοι δεν είναι vegan: ῾῾Από πού λαμβάνεις πρωτεΐνη;῾῾. Και απαντώ: από εκεί που την παίρνουν και τα φυτοφάγα ζώα. Όλα τα λαχανικά και όσπρια έχουν πρωτεΐνη.
Γαλακτομικά καταναλώνεις;
Όχι. Δεν περιλαμβάνεται κανένα ζωικό προϊόν στη vegan διατροφή. Ούτε το μέλι.
Σε παρακολουθεί διαιτολόγος κατά την εγκυμοσύνη σου; Για την πρόληψη κάποιας διατροφικής ανεπάρκειας;
Με παρακολουθεί ο γιατρός και η μαία μου. Δεν έχω διατροφολόγο.
Και όλα βαίνουν καλώς; Δεν έχεις κάποια αναιμία εγκυμοσύνης;
Δεν έχω, όχι. Είναι όλες μου οι τιμές εντός των φυσιολογικών ορίων.
Τι ακριβώς τρως στη διάρκεια της εγκυμοσύνης σου;
Τρώω ό,τι έτρωγα και πριν την εγκυμοσύνη. Ακολουθώ μια υγιεινή διατροφή, αποφεύγοντας τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Τρέφομαι με φρέσκα λαχανικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά.
Από πού προέκυψε ο βιγκανισμός σου;
Έχει κυρίως να κάνει με τα φιλοζωικά μου αισθήματα, μιας και θεωρώ παράλογο κάποιος που δηλώνει ότι αγαπάει τα ζώα να πληρώνει κάποιον για να τα σκοτώσει και μετά να τα τρώει. Στη πορεία βέβαια, όσο μάθαινα (και μαθαίνω ακόμα) για τις επιπτώσεις της παραγωγής και της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων στην ανθρώπινη υγεία και στην υγεία του πλανήτη μας, οι λόγοι για τους οποίους υποστηρίζω αυτήν την στάση και τον τρόπο ζωής, πολλαπλασιάστηκαν.
Ο σύζυγός σου είναι vegan;
Είναι pescatarian. Tρώει δηλαδή ό,τι κι εγώ που είμαι vegan, αλλά μπορεί να φάει και ψάρι μια ή δυο φορές τον μήνα, εκτός σπιτιού.
Άρα το παιδί…
Το παιδί θα είναι vegan!
Και το φύλο του είναι;
Είναι αγοράκι.
Κατάλαβα πάντως ότι ζείτε ήδη -λόγω των ζώων σας- σαν μια μεγάλη οικογένεια πριν την έλευση του μωρού…οπότε να μην κάνω άστοχες ερωτήσεις του τύπου αν είστε έτοιμοι να γίνετε γονείς. Νομίζω ταιριάζετε…
Έτσι νομίζω κι εγώ.
Φαντάζεσαι ωστόσο μια μεγάλη οικογένεια και με πολλά παιδιά;
Θα το ήθελα, ναι.
Πέρα πάντως από τις φιλοζωικές σου δράσεις φαίνεται ότι έχεις ένα ευρύτερο αλτρουιστικό χαρακτήρα. Φαντάζομαι ότι στο έχουν πει κι άλλοι αυτό. Σου αρέσει να βοηθάς και να προσφέρεις;
Είναι κάτι που με γεμίζει. Είναι μια διέξοδος για να αισθάνομαι καλύτερα για πράγματα που μου χαρίστηκαν, χωρίς να χρειαστεί να δουλέψω για να τα αποκτήσω. Αυτή είναι η αλήθεια.
Και είσαι από αυτούς που ονειρεύονται να φτιάξεις έναν καλύτερο κόσμο;
Σίγουρα. Αλλιώς τι ήρθαμε να κάνουμε εδώ;
